عبدالمجید شیخی، کارشناس اقتصادی و استاد دانشگاه با اشاره به آیات ده تا دوازده سوره مبارکه نوح و دلایل معنوی خسّت آسمان و کاهش باران گفت:
در این آیات خداوند تبارک و تعالی توجه می دهند عامل خشکسالی و کم آبی و خراب شدن اقتصاد رواج گناه است لذا مردم را دعوت می کند تا از گناهان خود عملا” استغفار کنند. این گناهان جورواجور است که باعث نقص ازدیاد نسل شده، نهرها را خشک کرده و اقتصاد و اموال مردم را دچار مشکل کرده است.
به گزارش اسپادانا خبر، این حامی دولت احمدی نژاد در گفتگو با انصاف نیوز، ادامه داد:
برف و باران، متعلق به همه سرزمین است. یک استان نمیتواند بگوید چون اینجا برف تشکیل میشود و آب نازل میشود و در مقابل استان دیگری که مسطح است و آب بالادست از دل سرزمین آن میگذرد اجازه بهرهبرداری از این نعمت را ندارد و برعکس. همه داریم از منابع و دسترنج همدیگر استفاده میکنیم. ما بر سر یک سفره نشستهایم و همه ما مطالبه تامین آب داریم. خشکسالی یک پدیده ملّی و مطالبه عمومی است که چندین استان را درگیر خود کرده است. این منحصر به یک استان نیست؛ مساله ملی است و حتی محدود به ایران هم نیست. کشورهای دیگر نیز دچار خشکسالی هستند به دلیل آنکه هم خشکسالی و هم باران نامنظم، پدیده ناشی از افزایش تشعشع خورشید و گازهای گلخانه ای زمین است وهم اینکه ما نزدیک خط استوا هستیم.
او با اشاره به اقلیم خشک سرزمین ایران گفت:
مشکلات امروز ایران به خشکسالی ۲۵ ساله بر میگردد. نتیجه سپردن عنان اقتصاد بدست یک باند افساد طلب همین است. بهخصوص مقصّر دولت حسن روحانی است که برغم اینکه تجربه ۱۵ سال خشکسالی را دیدند اما اقدامی بابت مهار، تولید، توزیع و تامین آب و شبکه سازی نکرده یا برای تولید انرژی تجدید پذیر خورشیدی و بادی سرمایهگذاری نکردند و نتیجه اش امروزه کمبود برق و آب در تابستان و آب و گاز و سختی معیشت تولیدکننده و مصرف کننده در پاییز و سپس زمستان شده است. سه ماه پیش در همان زمان که با تانکر به خوزستان ،خراسان جنوبی و سیستان و بلوچستان آبرسانی میکردند بارانهای موسمی و سیل آسا در سیستان و بلوچستان نازل شد یعنی در یک کشور همزمان درگیر خشکسالی و سیل بودیم. چرا باید این نعمتِ آب کمیاب و کیمیا موجب(سیل) نقمت شود؟ چون به طرحهای آبخوان داری و آبخیز داری توجه نکردند. یعنی عدم اجرای سیاستهای کلی آبِ نظام و قانون گریزی. طرحهای آبخوان وآبخیز داری آب را به زیر زمین هدایت می کند و نرخ تبخیر و اتلاف آب در این گونه پروژه ها حداکثر دو درصد است. درحالی که میزان تبخیر آب در پشت سدهای بتنی۱۲ درصد و لذا تمرکز صرف بر سد سازی با افزایش ۱۰ درصد اتلاف آب همراه خواهد بود. در حالی که سرمایه گذاری در تولید انرژی خورشیدی و باد و استعمال گازهای سوزان فلرها در بالای چاهای نفت که ۱۲۰ سال است هدر می روند هم می تواند اهداف تولید برق را متحقق سازد و هم در جهت تولید آب شیرین صرف شود و ۱۰ درصد صرفه جویی در ذخیرهسازی آب را به همراه دارد.
او با یادآوری رویکرد اشتباه تمرکز بر سد سازی گفت:
در کنار سدسازی باید بیشتر پروژههای آبخوان داری را تشویق کنیم حتی اگر سد میسازیم باید در بخش انرژیهای تجدید پذیر بیشتر سرمایه گذاری میکردیم. با توجه به جغرافیای ایران ما میتوانیم چندین برابر ظرفیت کنونی، انرژیهای تجدید پذیر بسیار ارزان تولید کنیم و از این انرژی برای شیرین سازی آب خلیج فارس ودریای عمان استفاده کنیم. ما باید در دهها پروژه انتقال آب سرمایه گذاری میکردیم. دولت قبلی بیتوجه و بیبرنامه بود. من بهخصوص مقصر اصلی را دولت یازدهم و دوازدهم باند حسن روحانی میدانم که نسبت به ۱۵ سال خشکسالی بیتوجه بودند. سدهای بتنی، آب را به صورت روسطحی ذخیره میکنند. وقتی آب به صورت مستقیم با خورشید و جریان باد ارتباط دارد حدود ۱۲ درصد آن تبخیر میشود.
وی با یادآوری بیتوجهی دولتها به برنامهریزیهای آبخوان داری گفت:
در سیاستهای کلی نظام بر توسعه آبخوان و آبخیز داری تاکید شده است ولی برای مثال در دولت قبلی، اعتبارات آبخوان داری یکهفتادم سدسازی بود. بنابراین دولتها کاملا نسبت به مهار آبها، پوشش انهار و تکمیل شبکه پایین دست سدها یا احداث آب شیرین کنها در کنار دریای عمان بیتوجه بودند. بخش دیگری از عدم توجه ما روی بحث بهینهسازی مصرف آب بوده است. حدود ۷۰ تا ۹۰ درصد آب در بخش کشاورزی مصرف میشود. نحوه مصرف آب در بخش کشاورزی غرقابی با بهرهوری پایین۴۰ درصد است.
وی در پاسخ به این سؤال که «دولت چه اقدام عاجلی میتواند انجام دهد؟»گفت:
دولت به کشاورزان پیشنهاد کرده است ۸۵ درصد هزینه تجهیزات مدرن آبیاری کشاورزی را متقبل شود اما این قانون باید اصلاح شود. به روزرسانی سیستمهای آبیاری در بخش کشاورزی باید اجباری شود و تمام هزینه آن نیز ابتدائا با تامین اعتبار توسط دولت تامین گردد و بعد از آنکه کشاورز سود این اصلاح سیستم را بدست آورد به صورت اقساطی طلب دولت را پرداخت کند. در مصارف شهری باید آبونمان آب پلکانی شود. چاههای غیرمجاز بسته شوند و چاههای کشاورزی کنتور دار شوند و کشاورزان مقّید شوند تا دستورالعمل دولت و تغییر نظام آبیاری غرقابی به نظام آبیاری نوین را اجرا نمایند. در مصارف کشاورزی باید الگوی کشت پیاده و با طرح کشت قراردادی می توان کار را آغاز کرد. در مصارف شهری- صنعتی باید آبها بازیافت شوند. باید لوله کشی، آب شرب و غیرشرب تفکیک شود. بسیاری از تاسیسات لوله کشی شهرها نشت آب دارند و نیازمند بازسازی هستند و در مصارف صنعتی باید پساب صنعتی را بازیافت کنیم و تجدید نظر روی صنایع آب بر داشته باشیم.
او با تاکید بر اجرایی شدن طرحهای آمایش سرزمینی گفت:
در طرح آمایش سرزمینی قبل از انقلاب پیش بینی کرده بودند صنایع سنگین آب بر اطراف خلیج فارس ودریای عمان مستقر شوند اما این طرح قبل از انقلاب اسلامی اجرایی نشد. تاکنون هم به توصیههای طرحهای آمایش سرزمینی توجه نشده و لذا شاهد چینشهایی مانند استقرار صنایع سنگین آب بر در مناطق کم آب،کشت محصولات آب بر در مناطق کم آب و یا تغییرات کاربری بسیار خسارت بار در زمینهای شمال کشور با استقرار صنایع خودروسازی و شیمیایی آلوده ساز در این بهشت بیبدیل هستیم که باعث آلودگی آب و خاک منطقه شده است. آمایش باید جامع و کامل باشد. استقرار باید بر اساس اصول اقتصادی مکان یابی باشد و با توجه به تمام متغیّرهای ورودی و خروجی و هزینه احداث و بهرهبرداری باشد. اگر آمایش مدبّرانه می بود استقرار ذوب آهن و فولاد در اصفهان باید ملزم به الصاق طرح تکمیلی چگونگی انتقال آب به آن منطقه می شد.
او گفت:
دشمن میخواهد نفاق یباندازد و آب را بهانه کند. در آبان ماه با حمله سایبری به سامانه کارت سوخت میخواست بنزین را بهانه آشوب کند. دشمن در آن توطئه موفق نشد و الان دنبال بهانه جدیدی به نام آب است. مطالبه آب امر ناحقّی نیست اما این بحران مربوط به یک استان نیست. کم آبی یک معضل ملی است لذا نباید عوامانه برخورد شود و مردم عزیز هشیار باشند. همه ما سر یک سفره نشستهایم و حل مشکل خشکسالی نیز مستلزم صبر و تامل است که کمک بزرگی به دولت جهادی رییسی خواهد بود تا بدون عجله و با تدبیر جلو کارهای خسارت بار دولتهای قبل را بگیرد و برای بلندمدت برنامه ریزی نماید البته در کوتاه مدت نیز راهکارهایی پیشبینی میشود.