اگر اسلام و فرهنگ اسلامی نبود خبری از فردوسی و نظامی نداشتیم
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در آیین پاسداشت زبان فارسی و بزرگداشت فردوسی در کتابخانه ملی ایران گفت:
حضور حضرت علی بن موسی الرضا (ع) در ایران یک تحول علمی و در واقع یک تحول تمدنی را به دنبال داشته است.
به گزارش اسپادانا خبر و به نقل از برنا، وی افزود:
اگر ما شاهد هستیم رفته رفته دانشمندان بسیاری از خراسان بزرگ در آسمان فرهنگ و دانش ایران فرهنگی بزرگ و تمدن اسلامی درخشش پیدا می‌کنند قطعاً یک ریشه مهم آن این هجرت تاریخی است. فردوسی بزرگ ما هم متعلق به همین دوره تاریخی است.
اسماعیلی با بیان اینکه فردوسی تنها شاعر نیست بلکه به مقام حکیم بودنِ او تعظیم می‌کنیم اضافه کرد:
حکیم یک مرتبه والاتر و بالاتر نسبت به صرف بیان هنرمندانه در قالب شعر است. یک تفکر فلسفی و حِکمی پشت سرِ شاعران است. اهدای این هویت، پیوند آن با هویت دینی، فردوسی نقطه اوج شکل‌گیری تفکری است که فضای تعامل دینی با هویت ایرانی را به صورت عملی در شاهنامه نشان می‌دهد. ما به فردوسی تعظیم می‌کنیم. نه اینکه فردوسی تنها یک شاعر بزرگ که ۳۰ سال مرارت کشیده برای شاهنامه که این در جای خودش به تنهایی حُسن بزرگی است اما بالاتر از این فردوسی در قله حکمت ایرانی اسلامی قرار دارد ما از این جهت به فردوسی مباهات می‌کنیم.
وزیر فرهنگ با بیان این که نهضت انقلاب اسلامی دوگانه ایرانیت و اسلامیت را از بین برد افزود:
در ۲۰۰ سال اخیر جریانی بریده از سنت و فرهنگ ایرانی اسلامی تلاش کرد دو گانه‌ای را تحت عنوان ایرانیت و اسلامیت درست کند؛ گویی این دو با هم جمع‌شدنی نیستند. شما آثار برخی از روشنفکران نسل اول و نسل‌های بعدی را مرور کنید یک تفرقه و تمایز جدّی را قائل هستند می‌خواهند از این تاریخ مشعشع حضور اسلام عزیز در سرزمین ما یک پل بزنند و عبور کنند اما بزرگانی مثل شهید مطهری که عالم به زمان بود با کتاب گرانقدر خدمات متقابل ایران و اسلام نشان داد که آن فکر نادرستی است. نهضت انقلاب اسلامی و امام راحل ما بر حل این دو گانه‌ها شکل گرفت. دو گانه جمع شدن دین و علم جدید به ما راه سومی را نشان داد. در دو گانه تجدد و سنت ما به دنبال حذف تجدد نبودیم. ما به دنبال عبور از سنت نبودیم جمع این دو در اندیشه انقلاب اسلامی پدید آمد. از جمله دو گانه‌هایی که انقلاب و امام برای ما حل کرد دو گانه ساختگی میان ایران و اسلامیت بود که تلاش می‌کردند فردوسی بزرگ را به عنوان نماینده هویت قبل از اسلام در مقابل تاریخ ۱۴۰۰ ساله این کشور قرار دهند و جمهوری اسلامی و انقلاب اسلامی و رهبران حکیم و فرزانه انقلاب این دو گانه را حذف کردند.
اسماعیلی با اشاره به اینکه اگر اسلام و فرهنگ اسلامی نبود ما خبری از فردوسی و نظامی نداشتیم خاطرنشان کرد:
ما به گذشته پرافتخار فرهنگی خودمان در دوره ایران شهری نگاه مثبت داریم شاید اشکالاتی مثل هر حوزه فرهنگی به آن دوران وجود داشته باشد اما هویت ایرانی ما هویتی متمایز و قابل افتخار است. ما با هویت ایران شهری و ایرانی قبل از اسلام خودمان دوگانه نمی‌سازیم اما نقطه اوج و درخشش فرهنگ ایرانی را در امتزاج با روح اسلامی و دین آسمانی‌مان این امتزاج و عزت صد چندان را در حوزه علم و فناوری رشد داد. بزرگانی مثل ابوعلی سینا و فارابی، حکیم فردوسی و نظامی، محصول این امتزاج تاریخی‌اند. گویی اینکه امروز نسبت به گذشته قبل از اسلام خودمان بسیار اطلاعات‌مان کم است. بخش مهمی از آن به ما منتقل نشده منشأ این فرهنگ در دین اسلام است که فضای فرهنگی را برای رشد و درخشش دانشمندان بزرگ فراهم کرد. امروز در جایگاهی هستیم که با پشت سر گذاشتن دوگانه‌هایی ساختگی و واراداتی یک الگوی سوم برای زیست سعادتمندانه انسان معاصر در اندیشه ما پدید آمده است حتماٌ مشکلاتی هم در این میان وجود دارد چرا که هر حوزه فکری و تمدنی برای استمرار خودش باید موانع را به تدریج بردارد و ما امروز در این مسیر قرار داریم.
وی با تأکید بر اینکه که هیچ تعارضی در جغرافیای فرهنگی ما و کشور‌های دوست و همسایه وجود ندارد گفت:
همیشه با این نکته مواجه می‌شدیم که تعارض‌هایی بین کشور ما و برخی از کشور‌های همسایه بر سرِ شخصیت‌هایی وجود دارد؛ مثلاً می‌گفتند مولوی برای ترکیه، افغانستان یا ایران است؟ مولوی متعلق به حوزه فرهنگی مشترک و قوی و غنی است. تعارضی از این جهت وجود ندارد. عمدتاً در یکصد سال اخیر این مرز‌های سیاسی درست شده که مدیریت فرهنگی منطقه را به هم بریزد. ما به حکیم نظامی افتخار می‌کنیم؛ ایشان در کشور دوست و همسایه آذربایجان خفته‌اند اما میراث بزرگ برای حوزه فرهنگی ما به ارمغان آورده‌اند. ما هیچ تعارضی را با هیچ بخشی از این جغرافیای فرهنگی احساس نمی‌کنیم. ما در کنار هم هستیم و برادران و خواهران هم هستیم. ما در یک جمع و در یک فضا نفس می‌کشیم از یک میراث مشترک صحبت می‌کنیم و به آن‌ها می‌بالیم.
