بازگشت الواح هخامنشی به روابط ایران و آمریکا گره خورد

علی دارابی، قائم مقام وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی جمهوری اسلامی ایران در نخستن نشست خبری خود گفت:

در عین حال که دادگاه حکم به بازگشت بخشی از الواح هخامنشی بسته‌بندی شده به ایران داده بود با این وجود بازگشت آن‌ها به روابط ایران و آمریکا گره خورده است.

به گزارش اسپادانا خبر و به نقل از ایسنا، او ادامه داد:

بخش قابل ملاحظه‌ای از موضوع بازگشت الواح هخامنشی به ایران حل شده بود ولی به دلیل شرایطی که در دو سه ماه اخیر پیش آمد و روابط و مناسبات خارجی ما را به طور کلی تحت‌تاثیر قرار داد وقفه بزرگی ایجاد کرد.

وی گفت:

سه پرونده مفتوح دیگر داریم. اخیرا در دادگاه لندن موفق شدیم تعدادی از آثار فوق‌العاده نفیس را پس بگیریم. هفته قبل از طریق وزارت خارجه اقدامات لازم برای پرداخت حق‌الوکاله وکیل مربوطه انجام شد و امیدوارم هر چهار پرونده استرداد اشیاء را به نتیجه برسانیم.

دارابی با اشاره به پرونده «میدان مشق» و واگذاری ساختمان‌های محدوده آن از جمله ساختمان وزارت امور خارجه و تعلل در خروج وزارت خارجه از این میدان گفت:

این پرونده سال‌ها معطل مانده بود اما پس از بازدید آقای رییسی از میدان مشق، واگذاری ساختمان‌ها زمان‌بندی شده و موضوع را پیش می‌بریم. در موضوع میدان مشق، وزارت خارجه توافق را امضا کرده و برنامه این است که سالانه ساختمان‌ها تخلیه شوند و زمان آن را دولت باید اعلام کند که هنوز اعلام نکرده. علت آن این است که مکانی را برای جابه‌جایی باید تعیین کنند. درباره تخلیه ساختمان‌های وزارت خارجه ابتدا مخالفت‌هایی بود اما با مذاکره و گفت‌وگو موافقت شد و آقای امیرعبداللهیان همکاری خوبی داشتند.

دارابی سپس درباره ثبت پرونده «یلدا» در یونسکو که مشترک با افغانستان اتفاق افتاد اظهار کرد:

سفیر کنونی افغانستان در یونسکو از دولت قبل است و ارتباطی به طالبان ندارد. یونسکو معتقد بود افغانستان کاری برای یلدا انجام نداده است. در این میان رسانه‌ها نقش موثری داشتند و با جوامع محلی گفت‌وگو کردند و ما این مستندات را به یونسکو ارایه کردیم. با توجه به سهمیه محدود یونسکو برای ثبت شورایی تشکیل شد تا اولویت‌ها مشخص شود.

او در پاسخ به سوالی درباره این‌که چرا ایران در ثبت پرونده‌های نخل و چای با کشورهای دیگر مشارکت نداشته، آیا روابط سیاسی با برخی کشورها در مشارکت این پرونده‌ها تاثیر داشته است اظهار کرد:

در پرونده‌های مشترک باید طرف دیگر آمادگی داشته باشد، هیچ مشکلی نیست، ما پرونده‌های چای و نخل را آماده می‌کنیم و با کشورهای دیگر ثبت خواهیم کرد،.گاهی همکاری با کشورهای دیگر ساده‌تر است تا برخی از کشورها که دم دست هستند و ملاحظات سیاسی دارند. تهیه پرونده مشابه منعی ندارد مثلا نان لواش را ارمنستان ثبت کرده بود اما بعد ایران و آذربایجان هم درخواست ثبت نان لواش را به یونسکو ارائه کردند. مثل پرونده کُشتی پهلوانی که ایران آن را سال ۲۰۱۰ ثبت کرده بود اما آذربایجان امسال ثبت کرد. در اجلاس اخیر چند نوع خرما از سوی کشورها ثبت شده و منعی نبوده است. ما امیدواریم پرونده‌های بیشتری را به عنوان میراث ناملموس ثبت کنیم.

دارابی درباره تناقضی که در عملکرد یونسکو در موضوع ثبت عناصر فرهنگی ایران توسط کشورهای دیگر وجود دارد و همچنین سکوت یونسکو دربرابر تلاش‌های جمهوری آذربایجان که در جنگ رسانه‌ای تمامیت ارضی ایران را به مخاطره انداخته اظهار کرد:

این سؤال را باید از وزارت خارجه پرسید. ساحت یونسکو فرهنگی است. همین آذربایجان دو هفته قبل در حمایت از ما برای یلدا و بقیه آثار رأی مثبت داد. در موضوع کارهایی که آذربایجان در رسانه‌هایش انجام می‌دهد این دستگاه‌های دیگر هستند که باید واکنش نشان دهند. چند هفته پیش مطلع شدیم یکی از کشورها چند جلد کتاب درباره «ابوعلی سینا» به عنوان مشاهیر ازبکستان منتشر کرده و در اختیار کشورهای دیگر قرار داده است که ما به یونسکو اعتراص کردیم. لزومی ندارد همه این مسؤولیت‌ها و اقدامات را به رسانه‌ها اطلاع دهیم. درباره ثبت فرهنگ پهلوانی به نام آذربایجان لزومی ندارد ما جلوی ثبت این اثر را بگیریم، آن چکشی که در کمیته یونسکو می‌زنند، یعنی ثبت شد. درباره عود یا بربط هم که ما ثبت کردیم، با توجه به گستره این ساز در حوزه کشورهای عربی، آن‌ها هم می‌توانستند معترض شوند ولی رأی مثبت دادند.

او درباره ثبت پرونده دماوند که در این سال‌ها معطل مانده است و با مشکلات عدیده‌ای همچون زباله و مداخلات فدراسیون کوهنوردی دست و پنجه نرم می‌کند اظهار کرد:

یکی از مشکلات برای ثبت چنین پرونده‌هایی مزاحمت و مداخلاتی است که مانع ایجاد می‌کند. یک ماه قبل به دلیل آن‌که ثبت منظر فرهنگی همدان و هگمتانه دستور کار ما است به این منطقه سفر کردم، تاکید داشتم مداخلات باید رفع شود، به هر حال ناظران یونسکو در ارزیابی میدانی متوجه این موانع می‌شوند. دماوند هم وضعیت مشابهی دارد، مداخلات زیادی شده است. این موانع دست و پاگیر و زمان‌بر است.

دارابی درباره مسکوت ماندن برخی موضوعات از جمله پیگیری پرتره مظفرالدین شاه که چندی پیش موضوع خروج آن از کاخ گلستان افشا شد گفت:

بعضی از پرونده‌ها زمان می‌برد. درباره این پرتره همان موقع کاخ گلستان نظرش را اعلام کرد و دستگاه‌های بازرسی هم بررسی کردند. درباره این پرتره مشخص نیست تابلو چه زمانی خارج و در حراجی به فروش رسیده است. کارگروهی تعیین شد چند نوبت صاحب نظران برجسته از نزدیک موضوع را بررسی کردند تا قصوری نشده باشد. مکاتباتی در سطح بین‌الملل انجام دادیم، چون براساس پروتکل‌ها در چنین شرایط کشوها موظفند اموال کشور دیگر را عودت دهند.

او درباره تداوم شیوه نادرست و غیر اصولی مرمت‌ها و سرانجام مرمت گنبد مسجد جامع عباسی اصفهان گفت:

این مرمت پرونده دوازده ساله داشت و قطعا یونسکو از ما گزارش می‌خواست بنابراین کارگروهی متشکل از سه نفر از سرآمدان مرمت تشکیل دادم. به استان‌های دیگر هم اعلام کردم که کارگروه ویژه بر مرمت‌ها نظارت کند. گزارش هیأت تعیین شده برای مسجد جامع اصفهان نیمه دی ماه در اختیار ما قرار می‌گیرد و حتما اطلاع‌رسانی می‌شود و هر کسی قصور احتمالی کرده باشد تعارف نداریم.

وی درباره بررسی وضعیت گردشگری و اقدامات انجام شده در برابر ایران‌هراسی اظهار کرد:

حوادث اخیر بعد از کرونا ضربه مهلکی به گردشگری وارد کرد، خیلی از کشورها ایران را منطقه قرمز اعلام کردند و حتی تا دو روز پیش هشدار بازگشت به اتباع خارجی داده شده است، در این شرایط آسیب جدی به صنعت گردشگری وارد شده است درحالی که پیش‌بینی ما این بود بعد از کرونا سونامی سفر داشته باشیم و جلوه‌های آن را هم در نوروز گذشته شاهد بودیم. گزارشی دقیق با عدد و رقم در همکاری با آژانس‌ها و تورگردانان در اختیار دولت قرار گرفته است، اما واقعیت تلخی وجود دارد که این حوادث و رخدادها به وجود آمده است. هرچند باید از دستگاه‌های امنیتی تشکر کنیم که مشکل گردشگرانی که گرفتار شده بودند را برطرف کرد. واقعیت این است حوادث بر کسب و کار گردشگری سایه انداخته است.