سومین مناظره نامزدها برگزار شد

سومین مناظره انتخاباتی چهاردهمین دوره انتخابات ریاست جمهوری با محوریت فرهنگی برگزار شد.

به گزارش اسپادانا خبر، در این مناظره که به موضوعات فرهنگی- اجتماعی اختصاص داشت۶ نامزد ریاست‌جمهوری در مدت حدود ۴ ساعت به بیان نظرات خود در این باره پرداختند.

سوالات دور اول سومین مناظره نامزدها در خصوص «سبک زندگی» به شرح ذیل بود:

پرسش مردمی: برای مهدهای کودک ارزان قیمت چه برنامه‌ای دارید؟

برای آینده جوانان و ازدواجشان چه برنامه‌ای دارید؟

چگونه باید اعتراضمان به وضعیت را نشان دهیم که جزو اغتشاشات نشویم؟

مجدانی:‌ راهکارشان برای آسیبهای سبک زندگی اسلامی چیست؟

فتح‌اللهی: حل مساله آمار بالای سقط جنین در کشور را جزو راه حلهای حل مشکل جمعیت می دانید؟

رحمانی: در برابر پدیده بی حجابی غیر از رویکرد فرهنگی چه راهکاری را مدنظرتان است؟

مصطفی پورمحمدی پاسخ داد:

امام(ره) انقلاب را با زنان پیروز کرد و انقلاب و جنگ را با حضور زنان سامان داد. سه دیدگاه درباره زنان هست: اولی: ابزاری و نمایشی و لجام گسیخته با بی‌بندوباری که مردم و زنان ایران آن را نمی پسندند. دومی: حضور حداقلی و حضور به ضرورت یا اضطرار است. سومی: نگاه امام خمینی است که اعتقاد به حضور واقعی و جدی و تاثیرگذار البته با وقار و رعایت شئونات است و سبک زندگی تراز نظام اسلامی.زنان در جمهوری اسلامی پیشرفت زیادی داشتند اما آیا به جایگاه واقعی خود رسیده‌اند؟ آیا سهم زنان در مجلس همین ۱۴-۱۵ نفر باید باشد؟ هنوز به زنان اعتماد نداریم و آن ها را باور نکرده‌ایم؛ میخواهیم آنها ما را و سبک زندگی ما را باور کنند؟ متاسفانه دیگران دارند کعبه آمال زنان ما را در هالیوود و بالیوود و BTS و نتفلیکس تعریف می‌کنند. عده ای جای زبان رضایت و اعتماد را با زبان تهدید و باتوم در فرهنگ اشتباه گرفته اند.  اگر به زبان باتوم روی بیاوریم جوابش ناسزا و فحش و درشت گویی است.زن لطیف است و نمی شود با خشونت و زیردستی و تحمیل با او رفتار کرد. آنچنانکه شهید سلیمانی گفت اینها دختران و پسران و فرزندان ما هستند.بر جوانان و زنان و دخترانمان رحماء باشیم؛ ذلیل و خاکسار باشیم. چنانکه شهید رئیسی اینچنین با مردم عمل کرد و پاسخ شایسته دریافت کد. 

قالیباف در این زمينه بیان کرد:

خانواده بدون شک مهمترین جایی است که باید مورد توجه دولت‌ها باشد؛ بخصوص در دولت چهاردهم. بر این باوریم که جایی که باید مورد توجه باشد، خانواده است که می تواند بر مشکلات فائق شود.اگر ایران قوی می خواهیم باید خانواده قوی داشته باشیم. زن محور حرکت در خانواده است.حتما نگاه برابر جنسیتی را قبول نداریم ولی حتماً عدالت جنسیتی در اولویت کار ماست. زن به عنوان مادر و همسر و تربیت کننده فرزندان و مادرخرج در خانه است؛ هر بی‌تدبیری و اشکال و مشکل اقتصادی که می بینیم، زن هست که در خانواده جبران همه کاستی ها را از سطح ملی تا خانواده را انجام می دهد. تنها کسی که غمخوار و غمگسار خانواده است مادر است. قول می دهم زنان را در دوراهی خانه داری و فعالیت اجتماعی قرار ندهیم. انقلاب این فرصت را داد و امام و شهدا این فرصت را فراهم کردند که خانمها به اجتماع بیایند.این قول را می دهم که در دولت بعد به گونه ای عمل کنیم که زن را در دوراهی قرار ندهیم که یا زن خانه دار باش یا موثر در جامعه. باید هر دو را برای زنان فراهم کنیم. خودشان هستند که باید انتخاب کنند هردوی آنها را یا هرکدام از آنها را. هر نشستی درباره زنان داریم، مردان می‌نشینیم و راجع به زنان تصمیم می‌گیریم.

پزشکیان گفت:

 حقوق معلمان کفاف زندگی شان را نمی‌دهد. برخورد ما در جامعه با قشر زنان اخلاقی نیست. در تئوری هم هرچه بگوییم در عمل آنی نیست که باید باشد. در محله و مدرسه چگونه دختران را آموزش داده‌ایم که وضعیت اینطوری شده است؟ تبعیض ها باعث شده وقتی افراد در جامعه می آیند عقده ای باشند و نتوانند با هم حرف بزنند. ریشه اینها به همان مدرسه برمیگردد. باید به ریشه ها بپردازیم.

جلیلی بیان کرد:

خیلی از موفقیتهای ما در تاریخ و پس از انقلاب مرهون زنان و نقش آفرینی زنان مسلمان است. مورگان شوستر ۱۱ ماه در ایران بوده ولی از عزم زنان مسلمان ایران می گوید و به عزت زنان مسلمان ایرانی درود می فرستد. در یکی دو سال اخیر دشمنان خیلی روی موضوع زن در ایران متمرکز شده‌‌اند. آیا این نقطه ضعف در ایران بود یا قوت؟ عمیقاً معتقدم چون می دانند این یک نقطه قوت انقلاب اسلامی است که ایران می تواند با آن موفقیتهای خود را به رخ بکشد. تمدن غرب در موضوع زن به بن بست رسیده و به چالشهای جدی خورده است. ایران با الگوی جدیدی زنان خود را وارد صحنه کرده است. همین کسانی که امروز در برابر کشتار ده‌ها هزار زن در غزه و فلسطین سکوت می کنند و برخی هم با قاتلان عکس یادگاری می گیرند یک دفعه در موضوع زن در ایران خیلی فعال می شوند. از بایدن گرفته تا ماکرون. ایران با الگوی جدیدی زنان خود را وارد صحنه کرده و مدلی را به جهان نمایش می دهد که همه‌ آنها متحیر مانده‌اند. زن کارآفرین مسلمان دانشمند و مادر نمونه دارد خودش را نشان می دهد. چیزی که خیلی زنان ما از آن نگران هستند این است که چرا این نقش و موقعیت زن و نقش آفرینی زن دارد سانسور می شود؟ یکی دو ماه پیش یک شرکت هوایی مپنا را دیدم که از ۲۵۰ کارشناس ارشد و ۸۰ PHD که کار بزرگی انجام می دادند نیمی از آنها زنان بودند.

قاضی زاده هاشمی گفت:

امروز روز تولد ریحانه عزیز ما، دختر کاپشن صورتی با گوشواره قلبی است که نماد خشونت غرب آدمخوار علیه ماست. برخی از کاندیداها از زنان سو استفاده انتخاباتی می‌کنند. برخوردهای شعاری با موضوع زن کار صحیحی نیست؛ نباید سوءاستفاده انتخاباتی از موضوع زنان شود. ایران مهد خانواده است و زن هم بزرگترین سرمایه اجتماعی ماست. عاقبت نگاه جنسی به زن در غرب امروز خود را نشان می دهد. آنها هم مجبورند به ارزشهای خانواده محور برگردند.امروز باید میدان دار حمایت از خانواده در جهان باشیم. این را شهید رئیسی در اجلاس سازمان ملل شروع کرد. در جهان باید با تمام جنبش های هم ارزش با ما در موضوع خانواده ائتلاف کنیم. دلیلی ندارد همه‌ی ارزشهایشان را قبول داشته باشیم ولی میشود در برخی موضوعات ائتلاف کرد.دغدغه بانوان ما حجاب نیست؛ این یک مغالطه است. ظلم تاریخی به بانوان شده؛ بعضی متحجرانه و بعضی جنسیت‌زده و با شعار آزادی. مسئله بانوان ما تبعیض است.

علیرضا زاکانی گفت: 

خیلی از حرف‌هایی که زده می‌شود جنبه شعاری است اما اسلام جایگاه زن و دختر را به نحوی قرار داده که اینها یک فرصت هستند ونه اینکه مسئله باشند. آنها باید از دیگران دست‌گیری کنند، نیاز به دست‌گیری ندارند. زن در کنار همسری و مادری باید بتواند پیشتازی عرصه اجتماعی را داشته باشد. رهبر معظم انقلاب هم از دولت این را خواسته‌اند و دولت مکلف است این کار را انجام دهد. نوع مواجهه با بی‌حجابان جز از طریق احترام میسر نیست. آزادی، امنیت و حفظ حریم مردم باید ارتقا یابد. نباید حرف‌های خوب دیگران را فقط تکرار کرد.امام در دهه شصت بیانیه ۸ ماده‌ای صادر و حریم خصوصی را از عمومی جدا کرده است. در حریم خصوصی نباید هیچکس دخالت کند. حجاب هم شرعی و هم قانونی است اما نوع مواجهه با بی‌حجابان جز از طریق احترام و مواجهه قانونی میسر نیست. احترام، احترام و احترام.

پورمحمدی گفت:

حجاب حکم شرع و حکم قانون است و همه ما قبول داریم. ۴۰ سال است که تلاش می‌کنیم برای پوشش رسمی و اسلامی تا قانع کنیم و سبک مناسب را ترویج کنیم. خیلی هم از بیت‌المال هزینه کردیم. در صداوسیما و دانشگاه‌ها و مدارس و ... اما به سطح مطلوب دست نیافتیم البته باید انتظارمان را هم تعریف کنیم. توقعمان چگونه است؟ چه کسی مقصر است؟ چه کسی باید توبیخ شود؟ مجریان و مربیان و دست اندرکاران و سخنوران و ماها یا مردم و جوانان و دختران و بانوان ما؟ به تهاجم فرهنگی به صورت جدی معتقدم و نگرانی اساسی باید داشته باشیم ولی خیلی از سبک‌های متفاوتی که ما نمی‌پسندیم نه بر اساس اعتقادات بلکه برای لجبازی و اعتراض است. به این باید عمیقاً توجه کنیم. زنان و دختران ما نجیب و عفیف هستند؛ با زنانمان ستیز نکنیم. آیا اگر در خانه با زنان و دخترانمان ستیز کردیم ما پیروزیم؟ باید از خانه و مدرسه و اداره هر کاری را سامان دهیم و نکشد به جاهایی که ناچار شود پلیس عزیزمان که حافظ امنیت است و بسیجیان از جان بهترمان که شرف نظام و انقلابمان هستند را درگیر حوادث تلخ کنیم. همه می‌دانیم موضوع حجاب پیچیده و ظریف است و نمی‌شود بی‌برنامه و فقط با روشهای تند با آن برخورد کرد. جواب نمی‌دهد. چرا اینقدر کشیدیم و کشیدند که پاره شد؟ ادامه بدهیم؟ موضوع زن و حجاب و عفاف و جایگاه زن ایرانی، نقطه قوت و امتیاز ماست. اشتباه نگیریم. قرار من با شما بانوان و دختران و جوانان عزیزمان این است: اگر موفق به اعتماد شما شدم لایحه عفاف و حجاب که مطرح است و مورد بحث است را پس می گیرم حتما و در دولت با کارشناسان و دلسوزان و با خود خانمها می‌نشینیم و مفصل صحبت می‌کنیم که ببینیم چه راهکار و ضوابطی را باید اعمال کنیم.

محمد باقر قالیباف نیز گفت:

بدپوششی و بی حجابی حتماً آفت خانواده و جامعه ماست و نباید اجازه بدهیم این اتفاق بیفتد اما مسئله این است که چگونه؟ آقای پورمحمدی گفت لایحه حجاب و عفاف را پس می‌گیرد؛ این لایحه هنوز به قانون تبدیل نشده و مسیر خود را طی می‌کند اما همه‌ این قانون به موضوع ایجابی پرداخته است. نمی‌شود بدون احترام و با تنش و با خشونت کاری کرد؛ همه اینها محکوم است.۳۲ دستگاه طبق قانون مسئولند در این زمینه و باید نقش فرهنگی داشته باشند؛ کارشان را انجام نمی‌دهند و خلاصه می‌شود در پلیس ما. بعد این اتفاقات می‌افتد که هیچکدام از ما نمی‌پسندیم و باید جلوی این چیزها را بگیریم. قانون مبارزه با خشونت علیه زنان درحال بررسی است. در قانون خانواده و جوانی جمعیت بحث زن و خانواده را بعد از 15 سال تصویب کردیم. در لایحه مبارزه با خشونت در منزل و بیرون، ظلمی که به زنها می شود را پرداخته‌ایم. الان در کمیسیونها تصویب شده است و در صحن مجلس است و مراحل سیر خود را طی می کند. در شهرداری مرکز مداخله برای زنان را ایجاد کردم. اگر زن در خانه مشکلی پیدا کرد و مرد ناجوانمردی زن را بیرون کرد، کاری کرده بودیم که آن خانم شب بتواند در جای امنی حضور یابد.

مسعود پزشکیان گفت:

 کلی پول مراکز تربیت و دینی و مذهبی گذاشته‌ایم و نشده است؛ حال الان می‌خواهیم با این روشی که انتخاب کرده‌ایم درست کنیم؟ برخورد کردن و گرفتن و... اصلا آدم خجالت می‌کشد برخی رفتارها را بگوید. باید نگاهمان را نسبت به زنان عوض کنیم. از اینکه فکر کنیم جنس دو هستند و فقط برای خانواده هستند باید ذهنمان را عوض کنیم. باید در پستها و جامعه حضور داشته باشند. به جای برخورد خشن با اینها ببینیم چه کردیم که این وضعیت در جامعه ایجاد شده است.بعد از فوت همسرم، اگر قرار بود با دخترم با تحکم و زور عمل کنم اینی نمیشد که الان شده است. با قانون رفتار عوض نمی‌شود؛ همانطور که قبلا نتوانستند به زور حجاب را از سر زنان ایران بردارند، ما هم با زور نخواهیم توانست حجاب بر سرشان بنشانیم.

سعید جلیلی بیان کرد:

 نباید اجازه داد نقش پرشکوه زنان ایران در عرصه های مختلف سانسور شود.زن، همه‌ زنان ایران است. چرا نقش زنان خانه‌دار دیده نمی‌شود؟ خیلی از هزینه ها برای مقابله با آسیب های اجتماعی که در دستگاه های دیوان سالار می‌رود و خروجی‌اش صفر است را باید اینجا یعنی زنان خانه دار اختصاص داد. ما برای این طرح مفصل داریم. چند میلیون زن سرپرست خانوار داریم که علاوه بر نقش مادری کار بزرگتر انجام می‌دهد. آیا اینها نباید دیده شوند؟حجاب برای حضور اجتماعی زن است؛ لباس حضور اجتماعی زن است تا این حریم حفظ شود.

قاضی زاده هاشمی گفت:

 کمی از زمان عقبیم. حرف‌هایی می‌زنیم که ۲۰-۳۰ سال پیش موضوع زنان بود. امروز قدرت اصلی ما زنان هستند. حرف زنان این است که تبعیض علیه زنان به معنی محدود بودن زیرساختها و فرصت‌ها علیهشان برداشته شود.الان بیش از ۹۴-۵ درصد زنان ما باسوادند و بسیاری از آنها سواد دانشگاهی دارند ولی بسیاری بیکارند چون مشاغل ما مردسالارانه تعریف شده است.الان ۳.۵ میلیون ورزشکار داریم که ۴۰ درصدش زنان هستند؛ چقدر از امکانات ورزشی ما برای زنان است؟جنس زن و مرد متفاوت است؛ نظام برنامه‌ریزی ما برای زنان و مردان باید متفاوت باشد. ما تنها کاری که کردیم زن و مرد را در مدارس جدا کردیم. در حالی که باید متناسب‌سازی امور هم صورت بگیرد.جنس زن و مرد متفاوت است؛ نظام برنامه‌ریزی ما برای زنان و مردان باید متفاوت باشد. ما تنها کاری که کردیم زن و مرد را در مدارس جدا کردیم در حالی که باید متناسب‌سازی امور هم صورت بگیرد.مسئله اصلی جوانان ما این است که دولت آاز آنها در تشکیل خانواده حمایت کند. در دولت خانواده اعتباری برای خانواده‌ها در نظر گرفتیم. یک میلیارد تومان تسهیلات قرض‌الحسنه که می‌تواند در اشتغال یا تامین جهیزیه یا ازدواجش استفاده کند و یا در حوزه دیگری سرمایه‌گذاری کند. مهد کودک قانون دارد و همه مکلف هستند وقتی بانوی با فرهنگ بکار می‌گیرند مهد کودک ارزان قیمت ایجاد کنند. اگر زمینه بارداری و فرزندآوری را آسان کنیم همه خانم‌ها علاقمندند که حداقل دو فرزند داشته باشند.

در بخش اولِ مرحله دوم مناظره مردم و کارشناسان اقتصادی سوالات دیگری با موضوع «حکمرانی در فضای مجازی» برای پاسخ دادن کاندیداها مطرح کردند.

مصطفی پورمحمدی گفت:

بحث فضای مجازی و اینترنت و ارتباطات ضرورتش برای همه مشخص است تا جایی که رهبری فرمودند که اگر من رهبر نبودم رئیس فضای مجازی کشور می‌شدم. فضای مجازی دنیای فرصت‌ها و تهدید‌ها است. باید این فضا را در ابتدا شناخت و تهدیدهای آن را ارزیابی کرد و بر روی فرصت‌ها دست گذاشت. بدون فضای مجازی زندگی امکان پذیر نیست، بچه‌ها از ابتدا در آن فضا رشد کردند و دنیای آنها با ما متفاوت است. راهکار این نیست که ما خودمان را از فرصت‌ها محروم کنیم. اینکه صورت مسئله را پاک کرده و بر روی فیلترینگ تمرکز کنیم درست نیست.موضوع فیلترینگ در یک مقطعی قابل دفاع بود اما استمرار آن مشکل ساز است.  امروز با دنیای مافیای vpn روبه رو هستیم که مشکلاتی از جمله محدودیت سرعت اینترنت، امنیت، خالی شدن کیسه مردم را به دنبال دارد. در این مقطع یک مسئله اساسی را می‌گویم که راهکار چیست؟ ما کشور توانمند با ظرفیت علمی و تخصصی از جمله نرم‌افزار، سخت افزار و تولید محتوا هستیم. ما باید از ابتدا تمرکز بر روی ایجاد یک پیام‌رسان قوی می‌کردیم که من این موضوع را در دولت یازدهم به صورت جدی مطرح کردم. بنده در گذشته در موضوعات دولت الکترونیک و فضای مجازی و ... فعال بودم و کارهای بزرگی نیز انجام دادم چراکه دغدغه مهم ما است. ما باید جمع بشویم یک پیامرسان قوی در منطقه و عرصه جهانی حداقل در جهان اسلام داشته باشیم اما متاسفانه چون سود در آن بود هر موسسه دولتی و خصوصی راه افتاد که یک پیامرسان راه بیاندازد. امروز بعد از سالیان سال گرفتار شدیم. با یک پیام‌رسان شرقی صحبت‌های اولیه کردیم که در نهایت آقایان عقب‌نشینی کردند و امروز با مشکلات زیادی که در دنیای اینترنت و فیلترینگ و فضای مجازی رو به رو هستیم.

محمدباقر قالیباف اظهار داشت:

فضای مجازی بسیار مهم است و فضای زندگی مردم در همه ابعاد خودش است؛ حتما با موضوع فیلترینگ مخالف هستم زیرا خطرات و فسادهایی در خود دارد اما در زمانی مانند زمان 1401 که بحث امنیت در اولویت است فرق دارد. در شرایط دیگر نیاز نیست.حکمرانی در فضای مجازی مثل زندگی معمولی خودمان یک ضرورت است. الان بخش عمده اقتصاد در فضای مجازی است که باید استفاده کنیم. مردم خودشان فرهنگ را تولید و خودشان مصرف می‌کنند؛ دولت‌ها باید آن را ناوبری و هدایت کنند.

قالیباف با بیان اینکه حمکرانی فضای مجازی یک ضرورت است تصریح کرد:

فرهنگ سه بخش است؛ یک بخش کالاها و تولیدات فرهنگی است؛ امروز پنجره طلایی جمعیتی را داریم در همین توان نیروهای متخصص و حرفه‌ای در فضای مجازی. الان بچه‌های ما در دنیا در حوزه گیم می‌توانند در تراز دنیا حرکت کنند. الان با این سرعت اینترنت و رفتار فیلترینگی می‌توانند در دنیا پیشتاز باشند؟ فیلترینگ به جای مصون سازی خطر را بیشتر کرده است. هم خسارت مالی دیدیم و هم خسارت اخلاقی. بعد از فیلترینگ استفاده از وی پی ان از 22 درصد به 67 درصد افزایش یافته است. در آینده نزدیک باید سرعت اینترنت حل شود و اعصاب خردی مردم برداشته شود. یک دلیل که مردم به سکوهای خارجی می‌روند بخاطر این است که احساس ناامنی می‌کنند. مقام معظم رهبری در این باره گفته‌اند که ورود به حریم شخصی حرام شرعی است.

مسعود پزشکیان گفت:

ما در حال حاضر فیلترینگ را راه انداختیم و کلی از شغل‌ها را هم از دست دادیم و کلی از آدم‌هایی که از این طریق امرار معاش می‌کردند زندگی‌شان به هم ریخته است و این طرف هم یک عده نیز کاسب شده‌اند و در حال وی پی ان فروختن هستند. وقتی عزیزان درباره فیلترینگ یا حجاب صحبت می‌کنند، من فکر می‌کنم مشکل جای دیگری است چرا که همه ما موافقیم که فیلترینگ نباشد و با زنان و دختران رفتار کرامت‌گونه انجام شود. حالا این حجاب‌بان‌ها را چه کسی در این مترو‌ها می‌گذارد معلوم نیست. من اعتقادم بر این است که باید اینترنت را آزاد کنیم. توییتر فضایی برای آموزش است و خیلی از سرمایه و علم و تکنولوژی را در این بستر می‌توانیم بیاموزیم. من اگر به ریاست‌جمهوری برسم قطع به یقین این ممنوعیت‌هایی که باعث شده که خیلی از شغل‌های فضای مجازی تخریب شود را با قاطعیت از سر راه برمی‌دارمالبته در بحران‌های خاص اگر نیاز باشد مداخله‌ای صورت گیرد قطعا مداخله می‌کنم ولی وقتی فضا آرام است چه لزومی دارد که فیلتر بگذاریم و بعد یک عده درست شوند که فیلترشکن بفروشند. تازه خیلی از این فیلتر کردن‌ها باعث این می‌شود که دسترسی به مطالب مستهجن راحت‌تر شود. دولت اگر اینترنت را آزاد کند خیلی بهتر می‌تواند مدیریت کند و نگذارند به آن فضاها برخی بروند.

سعید جلیلی خاطرنشان کرد:

درود می‌فرستم به فعالانی که در موضوع فضای مجازی منفعل برخورد نکردند؛ فعال برخورد کردند. سعی کردند سوار آن بشوند و حکمرانی کنند. پیام‌رسان‌های بله، سروش، ایتا و روبیکا و نشان و بلد و اسنپ و تپسی و کافه بازار و بادصبا و غیره کار بزرگ انجام دادند یعنی برخورد فعالانه داشتند و نه منفعلانه.امروز در سطح جهان سکوهای فضای مجازی نقش فزاینده‌ای در حکمرانی دارند و گفته می‌شود مرزهای جدید جایی است که یک سکو کاربر فعال داشته باشد و بسیاری از قدرت‌ها دنبال بین‌المللی کردن سکوهای خود هستند و برای فعالیت سایر سکوهای کشورها قوانین سخت‌گیرانه داشته باشند. مردم درباره اقدامات آمریکا برای تیک‌تاک شاهد بودند و اتحادیه اروپا نیز دو قانون تصویب کرده که برای آمریکا و سایر کشورها محدودیت‌هایی قائل شد. در بحث هوش مصنوعی نگرانی غرب این است که در فضا اگر کسانی حاکم شوند و از طرفی اطلاعات معتبر را گرفته و داده‌های غلط را اشاعه دهند و محاسبات را در حکمرانی متحول می‌کند.امروز می‌بینیم وقتی امکان دست‌شان می‌آید ده‌ها هزار سایت علمی و پژوهشی را می‌بندند و عکس شهید قاسم سلیمانی را حذف می‌کنند. فعالان عرصه فضای مجازی در ایران نگذاشتند که کشور ما صرفاً مصرف‌کننده و تابع آنها باشد؛ اینان حکمرانی را داخل آورده و نشان دادند اگر فعال باشید هم مردم استقبال دارند.دیدیم که نرم‌افزار مسیریاب «نشان» جای «ویز» را گرفت و خدمات خوبی هم دارد. سکوهای ارتباطی می‌توانند سکوی جهش مردم ایران باشند. اگر از جهش سخن می‌گوییم، سکوی جهش همین سکوهای ارتباطی است و ظرفیت خوبی در این زمین داریم.متخصصان خوبی در کشورمان داریم که در این عرصه می‌توانند کار کرده و موفق باشند.اگر با استفاده از این ظرفیت‌ها برای هرکسی که محتوا تولید می‌کند، 10 درصد هزینه اینترنتِ آن را به تولیدکننده‌ی محتوا بدهید، خواهیم دید چه موجی وسیعی از اشتغال رخ می‌دهد. زنانی که به‌دنبال اشتغال هستند، در این بستر می‌توانند شعل ایجاد کرده و درآمد کسب کنند. به شرطی که دولت وظیفه خود را انجام دهد و سهم آنان را در مصرف اینترنت پرداخت کند.

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی عنوان کرد:

اینترنت یک کالای اساسی است و همه به آن نیاز دارند و یکی از بهترین مشاغل زنانه هم مشاغل اینترنتی هستند. دولت هوشمند و اقتصاد دیجیتال بدون اینترنت ممکن است؛ نقد مسئولان و نظارت بر مسئولان هم بدون اینترنت امکان ندارد اتفاق بیفتد. باید اینترنت سریع و با کیفیت و امن داشته باشیم. ما چند مشکل در حوزه اینترنت داریم یکی از آنها این است که  زیرساخت مناسب اینترنت توسعه پیدا نکرده حدود یک دهه توسعه زیرساخت‌ها متوقف بوده است. موضوع دوم محدودیت‌های فکر نشده  و سوم هم کمبود نیروی انسانی متخصص در این حوزه است زیرا تا کسی متخصص می‌شود به بیرون از کشور مهاجرت می‌کند چون در آنجا درآمد بالایی دارد. در دولت سیزدهم تلاش‌هایی در حوزه توسعه زیرساخت‌های اینترنت کردیم و پروژه فیبر نوری با گستردگی بالا شروع شده است و باید ادامه پیدا کند. سرعت اینترنت ثابت و همراه هم افزایش یافته است البته این رشد به دلیل استفاده از فیلترشکن‌ها ملموس نیست چون سرعت اینترنت را کاهش می‌دهد. البته محدودیت‌ها موثر نبوده؛ تلگرام 40 میلیون مشترک دارد و نشان می‌دهد که محدودیت‌هایی که گذاشتیم موثر نبوده است. یک جاهایی افراط کرده‌ایم. در خیلی از کشورهای جهان دسترسی به سایتهای مستهجن راحت نیست و آنجاها باید برخورد کرد.در حوزه دسترسی به سایت‌های مستجهن باید با قاطعیت برخورد کنیم اما در برخی حوزه‌ها با عقلانیت برخورد نکردیم که موجب مردم آزاری شده است. بهترین قاضی برای فیلترینگ عرف جامعه است؛  برای اینکار مدل‌هایی هم در داخل و خارج کشور هست. باید در این ماجرا خود خانواده‌ها درگیر شوند و خود آنها این کنترل را انجام دهند. باید وارد بحث حکمرانی اینترنت در جهان شویم و هم در حوزه تولید محتوا و هم در حوزه پهنای باند فعال شویم. در این حوزه دولت سیزدهم کارهای خوبی در حوزه فضایی صورت داده که باید دنبال شود.

علیرضا زاکانی گفت:

هیچ ملت و دولتی نیست که درک درستی داشته باشد و سرزمین و افکار عمومی خود را در اختیار بیگانگان قرار دهد. موضوع فیلترینگ از صیانت، متفاوت است. همین آقایانی که درباره فیلترینگ صحبت می‌کنند ابتدا بی پروایی کردند و امکان ظهور و بروز پیام رسان‌ها را طوری فراهم کردند که مبتنی بر ضوابط کشور ما نبود.اولین اشکال به دوستانی که در این جلسه درباره فیلترینگ صحبت می‌کنند. بعدها دوستانی که در ستادهای آقایان هستند در فیلترینگ برای مردم مزاحمت ایجاد کردند. دولت باید دنبال کند تا سرورها قاعده‌مند به داخل ایران بیاید و دیگر فیلتری وجود نخواهد داشت.

وی با اشاره به اینکه تقویت ظرفیت‌ها و پیام‌رسان‌ها یک اصل است افزود:

در خارج از کشور باید متعهد به قوانین کشور باشند. موضوع صیانت و فیلترینگ در صحبت‌های دوستان خلط شده است. اینترنت و فضای مجازی در زندگی همه مردم وجود دارد.بنده در سال 1381 برای 1250 مجموعه دانشگاهی سخنرانی داشتم گفتم که این موضوع یک موهبت است. زمینه ارتباط و تعامل را برقرار می‌کند آنها انقلاب را انحصار قرار می‌دهند و این بهترین فرصت است که پیام خود را برسانیم. ما در شهرداری تهران از هوش مصنوعی استفاده می‌کنیم، کدام از یک دوستان در مجموعه‌های خود از آن استفاده می‌کنند؟ در دولت آقای رییسی توسعه زیرساخت‌های کشور فعال شده و سرعت اینترنت قرار است تا 50 برابر بالاتر برود. از آمریکایی حداقل یه چیزی یاد بگیریم که به تیک تاک که رسیدند محکم ایستادند. ناظر به موضوع حجاب‌بان باید بگویم که برادر عزیزم آقای پزشکیان فرمودند امیرالمونین می‌فرمایند که دروغ را جدی و شوخی نگوئید. اگر حرفتان جدی بود توبه کنید چون دروغ است. اگر شوخی کردید که در آن دنیا مواخذه خواهید شد و حق ندارید شوخی نکنید. عناصر ستاد شما،‌ شمارا به قعر چاه می‌برند. حجاب را جز با گفتگو و احترام و جز با زمینه رعایت قوانین از مسیر درست نمی‌شود، صیانت کرد. یک تشکری از آقای پورمحمدی کنم چرا که بیشترین فیلترینگ در زمان خود ایشان در دهه 90 صورت گرفته است و خود ایشان هم مسئول بوده است.

در بخش دوم از مرحله دوم هر کاندیدا در 4 دقیقه سخنان دیگر نامزدها را نقد کرد.

 مصطفی پورمحمدی اظهار داشت:

زمان زیادی گذشته است و ما نیز فقط ارائه مشکلات و حجم کاربران زیاد پیام رسان‌های خارجی و دغدغه‌ها را  می‌کنیم. جناب آقای قالیباف شما 4 سال رئیس مجلس بودید خیلی حرفهای قشنگی زدید و دغدغه‌های شمارا قبول دارم، چرا نگذاشتید پیگیری کنیم؟ امروز برای ملت تعیین‌کننده است. داستان VPN گردش مالی آن 50 درصد کل گردش مالی کل فضای مجازی است. بعد ما می‌نشینیم و می‌گوییم که این عیب بزرگی است.

 پورمحمدی با طرح این پرسش که دولت شهید رییسی در 3 سال گذشته چه اقدامی را در این بخش انجام داد؟ تاکید کرد:

دولت یازدهم،‌ دوازدهم و سیزدهم در کم کاری در این عرصه مهم مقصر می‌دانم. مسئله بسیار جدی است. مسئله پیام‌رسان مسئله مهمی برای کشور است که از جهات مختلف اقتصادی، امنیتی، فرهنگی است.خود بنده در این جهت 20 سال پیش درگیر بودم. در مرکز اسناد،‌ بر روی بانک بزرگ اطلاعات جامع کشور در موضوع هوش مصنوعی خوب عمل کردیم و  جزء 4 تا برنامه پیشتاز شناخته شدیم. من در آن زمان گفتم در حوزه پیام رسان شراکت کرده و  بومی‌سازی کنیم. ما از پیام‌رسان‌های ایرانی تعریف کردیم اما ما نفی نمی‌کنیم. دولت‌ها باید استراتژی روشن داشته باشند و این همه ظرفیت را پراکنده نکنیم. وقتی قرار است 6 پیام‌رسان درست کنیم، 30 تا کارخانه خودروسازی درست می‌کنیم یا 50 تا لوازم خانگی درست می‌کنیم، رقابت‌های کور و ناهنجار درست می‌کنیم  و قدرت رقابت و توان ملی از ما گرفته می‌شود که اینها مسائل مهم کشور است.

مسعود پزشکیان گفت:

ما اخلاق را در گفت‌وگوها و رفتارهای‌مان رعایت نمی‌کنیم و با مردم هم متاسفانه همین برخورد را داریم. ما الان باندهای اینترنتی را وسیع می‌کنیم ولی در هر 5 متر یک مانع برای آن می‌گذاریم. این موانع اعصاب کسانی که از اینترنت استفاده می‌کنند را خراب می‌کند. ما اگر بستر را آماده می‌کنیم نباید موانع برای آن درست کنیم که این موانع موجب عدم دسترسی آسان مردم شود. اگر ما بخواهیم در آینده از قافله علم و تمدن عقب نمانیم لازمه آن این است که با دنیا ارتباطات اینترنتی داشته باشیم البته با در نظر گرفتن آن محدودیت‌های امنیتی  باید کاری کنیم که دانشمندان ما که در این رشته تلاش می‌کنند از مملکت خارج نشوند. بیشترین افراد دانشمندی که بستر کار برای آنها آماده نیست آرام آرام در حال مهاجرت از کشور هستند در حالی که ما فقط در حال انداختن گناه به گردن هم هستیم ولی واقعیت این است که ما بسترها را برای کار در اینترنت آماده نکردیم و اگر هم آماده کردیم به قدری محدودیت بر سر راه نخبگان در این فضا قرار دادیم که همه مردم ناراضی هستند.

 پزشکیان با بیان اینکه بیایید نظرسنجی از مردم انجام دهیم ببینیم راضی هستند یا نه؟ اوضاع خوب است یا نه؟ گفت:

 شفافیت با عدد و رقم مشخص می‌شود نه اینکه اینجا پشت تریبون بنشینیم و بگوییم که اوضاع خوب است. من اگر به قدرت برسم بستر را برای کسانی که در فضای مجازی کار می‌کنند آماده خواهم کرد.

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی عنوان کرد:

مردم که این صحبت‌های ما را می‌شنوند با خودشان می‌گویند انگار اینها فرزندان ما را فرزندان خود نمی‌دانند. هرچه ما برای فرزندان خود و سلامت فکری و روحی و روانیشان انجام می‌دهیم باید برای فرزندان مردم هم انجام دهیم. ما قرار است خادم این مردم باشیم تا آنها آرام زندگی کنند. به نظرم برخی صحبت‌ها از سر بی مسئولیتی است.ما باید سرعت توسعه امکانات را افزایش دهیم. دوستان توهین می‌کنند، بکنند ولی بی انصافی نکنند؛ به آمار مراجعه کنند و ببینند در این 2 سال و 10 ماه دولت آقای رئیسی چه اتفاقات بزرگی رخ داده است. یک سوال دارم؛ اصلا کل فیلترینگ را برداریم و همه چیز را به پلتفرم‌های خارجی ببریم؛ اگر خواستند یکدفعه همه حساب‌های ما را ببندند چه کنیم؟ اگر کسی کلاهبرداری کرد چه کنیم؟ مگر عکس حاج قاسم را اجازه داد اینستاگرام منتشر شود؟ چرا الان کسی از اوبر و آمازون در ایران صحبت نمی‌کند چون توانسته‌ایم پلتفرم‌های خوبی توسعه بدهیم و مردم احساس نیاز نمی‌کنند. عدم سرمایه  گذاری دولت برای ایجاد شبکه‌های اجتماعی بزرگ و موثر و جهانی باعث شده است که عقب بیفتیم. باید باید با توسعه روابط با کشورهای همپیمان خودمان پلتفرم‌های بزرگ ایجاد کنیم و ما باید وارد حکمرانی اینترنت در دنیا شویم. در دولت سیزدهم اقداماتی خوبی در این حوزه انجام شده است و ما چندین ماهواره برای این کار به فضا پرتاب کرده‌ایم. اگر اقدامی نکنیم دیگران شاخصها و استانداردهای خود را برما تحمیل می‌کنند. لذا باید در این حوزه سرمایه‌گذاری جدی انجام دهیم.

علیرضا زاکانی خطاب به پزشکیان و پورمحمدی گفت:

من اجازه نمی‌دهم که سر مردم کلاه بگذارید. بنده نمی‌گذارم حق مردم را کسی ضایع کند. بنده یک جوان در دفاع مقدس بودم و وظیفه خود را انجام دادم و در دوره دانشجویی نیز نگذاشتم کسی حق مردم را بخورد. امروز نیز نمی‌گذارم که شما کلاه بر سر مردم بگذارید. هرکدام از ما یک رئیس جمهور بالقوه هستیم  این چه نحوه برخورد کردن است؟ چرا عصبانی می‌شوید؟ شما هم هنر داشته باشید و برنامه ارائه کنید، چرا تخریب می‌کنید؟ آقای پزشکیان شما نیازی نیست به بنده پاسخگو باشید چرا که شما زیاد قرآن و احادیث می‌خوانید و پایبند هستید و آدم ارزشی هستید اما کلاه سرتان می‌گذارند همانطور که در مجلس نیز سرتان کلاه می‌گذاشتند. بنده تا آخر می‌مانم و اجازه نمی‌دهم که شماها رئیس جمهور شوید و اگر مردم انتخاب کنند رئیس جمهور خواهم شد. نوع مواجهه مواجهه غلط و زشتی است. شما با حقایق بسیار سطحی برخورد می‌کنید و دائما در سطح مطالبه‌گری هستید. بنده برنامه ارائه می‌کنم در حوزه فضای مجازی و اینترنت در شهرداری کار پیشرویی انجام می‌دهیم و با دولت شهید رییسی تفاهم کردیم. بنده حاضر هستم برای شما دو بزرگوار تور بگذارم شهر را ببینید.اگر کسی قرار است راجب فیلترینگ صحبت کند قطعا آقای پورمحمدی نباید صحبت کند چرا که ایشان و دوستان ایشان بزرگترین عامل فیلتر در وزارت کشور بودند. بنده دو دهه است حرف میزنم و ده‌ها بار دادگاه رفتم و هر بار سربلند بیرون آمدم. نمی‌گذارم حق مردم را کسی بخورد و نمی‌گذارم حق شهید رییسی نابود شود. کاری که آقای روحانی نکرد و زیرساخت‌ها را توسعه نداد اما دولت شهید رییسی زیرساخت‌ها را توسعه داد و حالا او بدهکار است چون دست انداز درست کرده است؟ اصطلاح دست انداز تعبیر دوستان شماست. من به دوستان حاضر در جلسه می‌گویم که ناراحت نباشید با یکدیگر گفتگو کنیم، امروز نیز موضوع فرهنگی است و شب عید نیز است. آقای پورمحمدی بگویند که در سالهای 1392 تا 1396 نقش وی در پیام‌رسان‌های خارجی و فیلترینگ آنها چه بوده است؟ یا ایشان از گذشته خود توبه کرده که بعید می‌دانم یا به چیزی رسیده است.

سوالات نوبت سوم از نامزدها 

پرسشهای مردمی:

راهکاری هست که فیلمهایی ساخته شود که مشکلات جامعه را نشان دهد ولی سیاه نمایی نشود؟

مجید شاه حسینی: در دولت سیزدهم طرح ناتمامی تهیه شد برای سینما و فضای مجازی و نمایش خانگی تا حقوق معنوی را تامین کند. سیاست شما در این مقوله چیست؟‌آیا این حقوق را به رسمیت می شناسید؟ و قانونی تدوین میکنید؟

طالبی: چه تدبیری دارند که فضای افسردگی را از بین ببرند و آنچه داریم را به مردم نشان دهند؟

شرفخانلو: برای پیوست فرهنگ به طرحهای توسعه ای و اقتصادی چه برنامه ای دارید؟

سبحانی‌ نسب: برای امنیت فرهنگی ما چه فکری کردید؟

گل علی بابائی: برنامه های شما برای ترویج فرهنگ کتاب و کتابخوانی و حمایت از نویسنده ها چیست؟

مصطفی پورمحمدی گفت:

کشور ما یک کشور فرهنگی است و اقتدار فرهنگی داریم و انقلاب ما نیز انقلاب فرهنگی است. در 45 سال نیز شاهد تحولات زیادی در عرصه‌های مختلف فرهنگ و هنر بودیم و قله‌های زیادی را فتح کردیم و باید قبول کنیم که دستاوردهای ما قابل توجه است.هیچ کشوری بدون سیاست فرهنگی نیست اما نوعش متفاوت است، سیاست فرهنگی یک مسئله اساسی است. کشورها یک دوگانه‌ای در سیاست فرهنگی در کشورها دارند برخی سیاست صریح و مستقیم و برخی نیز سیاست صریح و غیرمستقیم است.آنجایی که سیاست مستقیم و صریح است با امر و نهی و تشویق و تنبیه ظاهری انجام می‌شود اما برخی سیاست‌ها غیرصریح و غیرمستقیم است که معمولا دولت‌ها به تنظیم‌گر، هدایت‌کننده و حمایت‌کننده ظاهر می‌شوند که فکر می‌کنم نوع رفتار دوم هوشمندانه‌تر، موفق‌تر و حاشیه‌های کمتری دارد و من مدافع این نوع سیاستگذاری هستم. بحث عدالت فرهنگی است که هم برای فعالان و هم برای مصرف‌کنندگان است که هم در مقام تولید و هم در مقام استفاده است به خصوص در پهنه سرزمینی که این موضوع اهمیت زیادی دارد. در همه جای ایران این ظرفیت‌ها را با مدیریت‌های توزیع‌شده و با قبول تنوع فرهنگی و قومی بپذیریم و ارتقا بدهیم و از توانشان بیشترین استفاده کنیم. شهید رییسی یک پروژه‌ بزرگی را آغاز کردند که تحت عنوان هنر برای همه بود که فکر بسیار جالبی بود البته توفیق نشد که به پایان برسد و باید ادامه پیدا کند. یکی از بحث‌هایی که در هنر مهم است تمرکززدایی است البته تمرکززدایی در همه بخش‌ها باید انجام شود اما فرهنگ و هنر یک اقتضای ویژه‌ای دارد و بسترهای موجود در کشور نیز یک ظرفیت‌های فوق‌العاده دارد. ضمانت و تداوم رشد و ارتقای فرهنگی است که با تحمل و  صحه صدر و پذیرش سلیقه‌ها  ایجاد امنیت پایدار بای تضمین شود. فرهنگ امنیتی یا امنیتی فرهنگی مهم است. من معتقد هستم امنیت فرهنگی را هدفگیری کنیم و این می‌تواند بستر رشد و ارتقا را فراهم کند.

محمدباقر قالیباف اظهار داشت:

وقتی بیان می‌کنم که فضای مجازی فضای زندگی است؛ این موضع مهم است و باید به آن توجه شود.5 نکته کاربردی را می‌توانم در زمینه فضای مجازی بگویم: ابتدا باید از پلتفرم های داخلی موفق بی قید و شرط حمایت کنیم؛ مثل نشان و بله و ایتا و ...دوم کسب و کار را باید امنیتش را برقرار و تقویتش هم کنیم. این نیازمند یک گروه در شوراست. سوم در تولید محتوا به شدت عقب هستیم؛ زیرساختها الان دارد آماده می شود ولی دولت باید از تولید  محتوا حمایت کند و پاداش بدهد در این زمینه. چهارم نظارت دقیق و هوشمند بر فضای مجازی هم لازم است تا این دغدغه از خانواده‌ها برداشته شود مخصوصاً از نیروهای نواجوانمان. پنجم حتماً باید با یک پلتفرم خارجی به صورت مشارکتی کار کنیم. باید از پلتفرم‌های موفق داخلی حمایت کنیم. همچنین در تولید محتوا به شدت عقب هستیم که باید دولت علیرغم مهیا ساختن زیرساختها باید در تولید محتوا حمایتگر باشد تا تولیدات خوبی ساخته شود.همه جا عدالت اساس است و در حوزه فرهنگی و هنری هم این مهم است.  باید بپذیریم که فرصت‌های تهران را کمتر در شهرستانها داریم. عدالت فرهنگی یکی از چالش های فرهنگی ماست که باید برای آن فکری شود.

مسعود پزشکیان اظهار داشت:

در رابطه با بحث سینما و هنر مشکلاتی داریم و باید موانع برداشته شود. امسال 17 فیلم‌ بلند ایران که در فستیوال‌های بین‌المللی به نمایش گذاشته شد یا زیرزمینی بود  یا خارجی و در خودِ ایران مجوزهای لازم برای ساخت این فیلم‌ها داده نشد. این موانع است که باعث می‌شود هنرمندان ما در زیرزمین‌ها کار کنند. طبیعتا باید اینها اصلاح شود و ما از حضور این عزیزان استفاده کنیم. همه اصغر فرهادی را می‌شناسند که در دنیا چه اعتباری برای او قائل هستند. واحدهای مسکونی مهر یا واحدهای مسکونی که در زمان آقای دکتر احمدی نژاد ساخته شد، هیچ یک از زیرساخت‌های فرهنگی آن از جمله مسجد، مدرسه، کتابخانه، جاهای تفریحی آن دیده نشد و فقط مسکن ساخته شد و هیچ پیوست فرهنگی نداشت و طبیعتا در جایی که پیوست فرهنگی دیده نشود مشکلات دیگری در آن جامعه اتفاق می‌افتد که ارزیابی‌های اجتماعی نشان می‌دهد که مشکلات فرهنگی و خانوادگی در مناطق خیلی بیشتر از جاهایی است که این پیوست‌های فرهنگی در آن دیده شده است. برای کتابخوانی یکی از مشکلات ما گرانی کتاب‌ها است. تا ما نتوانیم قدرت خرید کتاب را برای مردم افزایش دهیم، استفاده از کتاب کاهش پیدا می‌‌کند. البته ما باید از مدارس شروع کنیم و هم به شکل فردی و هم به شکل تیمی مطالبی را طراحی کنیم و روش‌هایی را درست کنیم که بچه‌ها از مدرسه کتابخوانی را بیاموزند. اگر مردم به ما رای دادند قطعا به فیلم و فیلم‌سازان کمک می‌کنیم و موانعی که بر سر راه کارگردانان و هنرمندان و هنرپیشه‌ها است را برمی‌داریم و نمی‌ نگذاریم که تعدادی از اینها از مملکت خارج شوند.

وی خطاب به زاکانی که گفته بود نمی‌گذارد او رای بیاورد گفت: آقای زاکانی گفت من نمی‌گذارم که شما رئیس‌جمهور شوید. پاسخ من این است که شما یا جای خدا نشسته‌اید یا جای مردم. این یک رقابتی است که مردم جواب خواهند داد و هیچکس نمی‌تواند جلوی دیگری را بگیرد.

سعید جلیلی بیان کرد:

از افتخارات کشور ما این است که تاریخ ما مملو از تولیدات فرهنگی است. امروز هم به‌مدد انقلاب اسلامی در 45 سال گذشته زیرساخت‌های فنی و نیروی انسانی ارزشمندی برای تولید فرهنگی داریم. دشمن می‌کوشد جلوی این را بگیرد و همان‌قدر که آمریکا سعی می‌کند پیشرفت هسته‌ای و صنایع ما را جلوگیری کند، در زمینه‌های هنری هم این کار را صورت می‌دهد. در فیلم‌های غرب می‌بینیم که علیه ایران و ملت ماست. دشمن چون نتواسنته از این زیرساخت‌های خوب ما جلوگیری کند، می‌خواهد نرم‌افزار و امیدبخشی و موفقیت‌های ما را جلوگیری کند. در چندسال اخیر دیدم ما یک کارگردانی داریم که فیلم‌های خوبی می‌سازد، آقای احمدرضا معتمدی. او کتابی درباره فلسفه‌ی فیلم نوشته که چند فیلسوف بر آن مقدمه نوشته‌اند و کتاب عمیقی هم بود. هم‌چنین کارگردان سریال آتش و باد می‌گفت شش‌سال مطالعه تاریخی برای این انجام داده‌ام. ما زیرساخت‌های خوبی برای تولیدات فرهنگی داریم و باید نقشه کلان داشته باشیم. باید مشخص باشد که چه نقشه‌ای برای این عرصه داریم و کودکان، روستا، تاریخ و سایر موضوعات در این نقشه دیده شوند. دولت باید بداند چه نقشه‌ی کلانی دارد  و مدیر فرهنگی باید شایستگی فرهنگی داشته باشد. مدیر فرهنگی باید کسی باشد که در بین اهل هنر و مولد کار فرهنگی شناخته شده باشد و این قدرت را داشته باشد که جوانان این عرصه را راهبری کند. اگر مدیر فرهنگی تولیدکننده‌ی فرهنگی نیست حداقل مصرف‌کننده‌ی فرهنگی حرفه‌ای باشد و فرهنگ را بشناسد.

امیرحسین قاضی زاده هاشمی گفت:

دولت ما باید نقش پیشرانی خودش را در تولیدات فرهنگی ایفا کند و باید حوزه فرهنگ مورد حمایت دولت‌ها قرار گیرند. امروز فرهنگ ما مورد هجمه دشمنان است. مصری‌ها سریالی مثل حشاشین می‌سازند و تاریخ ما را آنگونه که می‌خواهند روایت می‌کنند. این بخاطر خلأ و کم کاری است که در عرضه فرهنگ خودمان انجام داده‌ایم. حتما از آثار بزرگ و فاخر حمایت می‌کنیم. ما یک تاریخ پرشکوه داریم و مثل خیلی از کشورهای دنیا نیستیم که مجبور به افسانه سرایی باشیم. رقبای ما اسطوره سازی می‌کنند چون اسطوره ندارند. قهرمانان تاریخی بزرگی داریم؛ شهدا قهرمانان بزرگ ما هستند و همگی قابل روایت هستند. دیگران قهرمان ندارند و می‌خواهند برای خودشان قهرمان بسازند ولی ما قهرمان داریم و باید آنها را روایت کنیم و آنها را به جهانیان معرفی کنیم. من مطمئن هستیم اگر آثار فاخر تولید کنیم در خارج کشور هم بیننده پیدا می‌کند. ایران فرهنگی بزرگ از غرب چین تا شمال آفریقا را در بر می گیرد و نباید بین خودمان و آنها دیوار بکشیم. باید جاده فرهنگی ابریشم را راه اندزی کنیم و هویت خودمان را که مورد هجوم غرب قرار گرفته با تیکه بر هنرمندان به جهان و منطقه عرضه کنیم. ما توانستیم گفتمان مقاومت را به دانشگاه‌های آمریکا برسانیم و حتما اگر تلاش کنیم و می توانیم میراث ایرانی را هم به جهان عرضه کنیم. باید فضا را باز کنیم و دولت باید با تزریق منابع به فعالیت‌های هنرمندان جهت دهد.

علیرضا زاکانی گفت:

بنده ناظر به کارنامه خودم در این مدت مواردی را ذکر می‌کنم و با کارهای آینده تطبیق می‌دهم. سیاستگذاری فعال و حامی، وظیفه دولت است نه اعمال سلیقه فرهنگی و محدود که با شرایط و اقتضائات فرهنگی در تضاد باشد. فرهنگ مثل هوا و سبب حیات است. دولت خدمت، دولتی است که حامی مردم در تولیدات فرهنگی و هنری است. ذائقه مردم یک ذائقه معلومی است و اینطور نیست که کسی ذائقه سازی کند.

 زاکانی با اشاره به ساخت فیلم بی بدن توسط شهرداری تهران خاطرنشان کرد:‌

فیلم بی بدن را که سازمان فرهنگی و هنری شهرداری ساخت تا امروز پرفروشترین فیلم اجتماعی کشور شده است. ما حدود 2000 صندلی را احیا کردیم الان 5500 صندلی سینمایی داریم و 1000 صندلی دیگر نیز می‌سازیم تا به جشنواره برسد لذا توسعه زیرساختهای فرهنگی یک امر جدی است. به اقتصاد فرهنگ باید دقت کرد و هم افزایش تولیدات پرمحتوایی و صادرات را مدنظر قرار داد. توجه به بیمه هنرمندان و صندوق اعتباری هنر در دولت خدمت دنبال خواهد شد. جلوگیری از مداخله دستگاه‌های غیرمتخصص کار دیگری است که انجام خواهیم داد. توجه به زیرساخت‌های فرهنگی و نشاط فرهنگی و حوزه فیلم، سینما، انیمیشن و حقوق مالکیت‌ آنها موضوعات متعددی است که باید مورد توجه قرار بگیرد لذا موضوع فرهنگ و قالب‌های فرهنگی مثل کتاب و کتابخوانی یک امری است که ملتی با آن آشنا شود آینده خودر را می‌تواند برپایه تجارب پیشینیان بسازد.

 وی در ادامه با معرفی دو کتاب و هدیه به پزشکیان تصریح کرد:

دو کتاب معرفی می‌کنم که یکی دغدغه‌های فرهنگی است که فرمایشات مقام معظم رهبری است که علاقه دارم آن را به آقای پزشکیان تقدیم کنم. چون در اینجا فرصت صحبت درباره دوران 8 ساله سیاه دوران روحانی نیست کتابی را معرفی می‌کنم. کتاب سال‌های بنفش است که در 920 صفحه عملکرد دولت یازدهم و دوازدهم است که فاجعه رخ داده در آن دوران مشخص شده است. بنده، بنده خدا و یک نفر از ملت هستم. مردم امروز آگاه هستند و کلاه سرشان نمی‌رود.

مصطفی پورمحمدی با بیان اینکه در اول برنامه چند پرسش مطرح شد که مهم هستند اضافه کرد:

یک سوال این بود که فضای افسردگی را چطور درمان خواهیم کرد؟ این مسئله جدی است که باید مورد توجه قرار بگیرد. بدبینی‌های ما و اختلافات ما سایه بر دستاورد‌های ما انداخته است. سرقت‌های ادبی و هنری بسیار مهم است و در ایران برای آن قانون داریم. بنده زمانی که در دادگستری بودم یک معاونت حقوق مالکیت تشکیل دادم چراکه موضوع مهمی در رشد فرهنگ و هنر است. موضوع کتاب قله فرهنگ است و خوشبختانه با اشراف مقام معظم رهبری پیشتاز بوده و موفقیت‌های زیادی داریم. البته گرانی اقلام و کاغذ مشکلاتی ایجاد کرده است. رشد اقتصادی یک مسئله بسیار مهمی است که در همه عرصه‌ها تعیین کننده است و تقویت بخش خصوصی در کتاب مهم است و باید حمایت بیشتری از آن صورت گیرد. در قله هنر، هنر هفتم و فیلم و سینما است و ظرفیت‌های جدیدی در دنیا ایجاد شده است. شبکه نمایشی خانگی از جمله فیلیمو، فیلم نت، نماوا و تلوبیون بسترهای مناسبی است برای اینکه این هنر، اقتصاد قابل توجه جذب کند. نهاد نظارتی بر شبکه‌های خانگی را باید اصلاح کنیم. مسئله مهم این است که اعتماد و باور به قدرت فرهنگ و هنر را در کشور داشته باشیم تا جامعه‌ای شایسته و تراز ایران و اسلام را بسازیم. در دولت قرار رسالت ما دفاع از هویت فرهنگی و  عدالت فرهنگی و امنیت جامعه و حقوق خلاقان و آفرینندگان آثار هنری است.

قالیباف اظهار داشت:

ما باید تلاش کنیم فرهنگ را از تصمیمات سیاسی و سیاست زدگی دور کنیم تا آسیب نبینیم. فرهنگ صاحبانی دارد. فرهنگ را مردم تولید و مردم مصرف می‌کنند؛ دولت باید صرفا ناوبری فرهنگ را انجام دهد. وقتی حرف از فرهنگ زده می شود باید به زیرساخت، معیشت، هنرمندان و محتوا توجه داشته باشیم اگر به این موضوعات توجه شود اتفاق های خوبی در حوزه فرهنگ برای کشور خواهد افتاد.بنده به عنوان خدمت‌گزار در 12 سالی که در شهرداری بودم با همین نگاه به موضوع فرهنگ نگاه کردم. در شهرداری تهران 360 کتابخانه و چند ده هزار صندلی سینما، سالن‌های تئاتری در سطح کشورهای پیشرفته، سراهای محله، مساجد و... ساختیم. دولت باید تولی‌گری فرهنگ را انجام دهد. در حوزه فرهنگی رویکردی داریم در موضوعاتی مانند باغ موزه دفاع مقدس در تراز بین المللی است. امروز زیبنده نیست که استانی وجود داشته باشد که سینما نداشته باشد؛ از این رو در دولت چهاردهم تمام تلاش را خواهیم کرد تا مجموعه های فرهنگی از جمله سینما ساخته شود.

 مسعود پزشکان گفت:

اولا دولت با ید از حالت مداخله گری در بیاید و سیاستگذار  باشد و کار را به سازمان‌های خصوصی واگذار کند. از سوی دیگر ممیزی باید شفاف بوده و نباید سلیقه‌ای باشد و من ممیزی سلیقه‌ای را رد می‌کنم. اجازه مداخله سایر دستگاه‌ها در حوزه فرهنگ را نمی‌دهم. قانون مالکیت معنوی یک ضرورت است و باید آن را دنبال کنیم. دولت باید فرهنگی باشد ولی فرهنگ نباید دولتی باشد؛ تلاش می‌کنیم امنیت فرهنگی را برای اهالی فرهنگ محقق کنیم و تلاش حداکثری برای اعتمادسازی اهالی فرهنگ انجام می‌دهیم تا مهاجرت نخبگان اتفاق نیافتد. مصوبات قانون برنامه را باید دنبال کنیم و حتما باید منابع لازم برای تولید آثار فاخر به صداوسیما داده شود. هر جامعه‌ای در آن کتابخوانی گسترش باید معضلات اجتماعی در آن کاهش می‌باید و ساختار و زیرساخت‌ها باید طوری شکل یابد که مردم بتوانند از امکانات فرهنگی استفاده کنند.

سعید جلیلی بیان کرد:

 رئیس‌جمهور باید فرهنگ را بشناسد چراکه وزارتخانه‌های فرهنگی زیر مجموعه‌ی اوست و بتواند راهبری فرهنگی در اداره بودجه‌هایی که تحصیص می‌یابد را اعمال کرد. مدیریت فرهنگی عابر بانک نیست و گزارش ثمره بودجه‌های فرهنگی مهم است تا این بودجه‌ها چه آثاری در عرصه فرهنگ داشته است. بودجه فرهنگی نباید میز و صندلی و ستاد‌ شود و باید خود را در آثار فرهنگی نشان دهد. قاعده‌مند کردن و استانداردسازی بر اساس منطق فرهنگی و قانون اهمیت بسیار دارد. اگر مدیر فرهنگی فرهنگ را خوب نشناسد با اندک چیزی دچار خطاهایی می‌شود که هزینه‌ها را از بین می‌برد. به‌عنوان مثال در دوران دبیری شورای‌عالی امنیت ملی نامه‌ای درباره‌ی یک فیلم برای ما آمد و گفته شده بود که نباید پخش شود و به امنیت ملی ضربه می‌زند. من آن فیلمنامه را خواندم و گفتیم که مشکلی نیست و بسازند و به امنیت ملی هم لطمه‌ای وارد نکرد. ما 35 صنف داریم که در صنعت سینما مشغول‌اند و از سال 1368 شغل کارکنان صنعت سینما ردیف مشخص قانونی ندارد. باید مدیر فرهنگی تا پایان مسیر کاری را بداند. ما فرصت‌های خوبی در عرصه فرهنگ داریم؛ به‌عنوان مثال در زمینه بازی‌های رایانه‌ای 34 میلیون بازی‌کننده که داریم هزاران میلیارد تومان گردش مالی دارد و این یک فرصت است. هم‌چنین انیمیشن‌های خوبی که در کشور ساخته می‌شود، می‌تواند بازار جهانی داشته باشد. اگر این موضوعات جدی گرفته شود، آثار خوبی خواهد داشت.

امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی گفت:

ما باید به مردم و اهالی فرهنگ اعتماد کنیم. آنها این حوزه را بهتر از ما می‌شناسند و این حوزه یک حوزه تخصصی و فرهیختگی است و خیلی از سیاست‌مداران از حوزه فرهنگ سر در نمیاورند و جایی که سیاست‌مداران حاکم شوند با تزریق بی‌دلیل منابع مالی باعث انحراف در پایین دست می‌شوند و نه تنها کمک می‌کنند که یک عنصر ایمانی و فرهنگی رشد کند بلکه به او صدمه هم می‌زنند. ما باید بپذیریم که دیگر صداوسیما تنها بازیگر حوزه فرهنگ ما نیست و پلتفرم‌ها جای زیادی را گرفتند و در عرصه فرهنگ فعال هستند. ما باید تلاش کنیم که با تفاهم با جامعه فرهنگی امور فرهنگی را پیش ببریم و این تنها با اعتماد و سپردن کار به دست اهالی فرهنگ و نظامات خودکنترلی ممکن نیست. در فضای مجازی اگر کسی تولیدی داشت و فیلم کمدی فاخری توانست بسازد باید حتما سهمی از فروش پهنای باند به او بدهیم تا این کار رونق پیدا کند. رشد تولیدات فرهنگی تنها با مردمی سازی محقق خواهد شد. ما در بنیاد شهید با کمک گروه‌های مردمی و خانواده ایثار و شهادت توانستیم رویدادهای مختلف فرهنگی را با کار سپاری به مردم برگزار کردیم و بسیار هم با کیفیت‌تر و ارزان‌تر تمام شد.دولت باید از خرید محصولات فرهنگی حمایت کند و به کتاب، سینما و تفریح خانوار ایرانی یارانه بدهد. ما یک کارت هوشمند خانوار ایرانی طراحی کردیم تا در این چارچوب به خانوار ایرانی به شکل پلکانی یارانه بدهیم. دولت وظیفه دارد کاری کند که عموم مردم به محصولات فرهنگی، تفریحی و سفر دسترسی پیدا کنند و ما یک برنامه حمایتی برای اینها داریم. متاسفانه ظاهرا در این برنامه کسی قرار نیست دولت آقای روحانی را گردن بگیرد. ما فکر می‌کنیم باید از جلسه بعد مجبوریم بین دستاوردهای دولت نهم و دهم آقای احمدی نژاد و دولت آقای خاتمی مقایسه کنیم شاید دوستان گردن بگیرند. اینکه ما کارنامه ندهیم و چیزی گردن نگیریم. خب قبلا ما یک جایی بودیم و مردم باید عملکرد قبلی ما را ببینند و با عملکرد دیگران مقایسه کنند.

علیرضا زاکانی گفت:‌

موضوع مردم سالاری دینی که انقلاب به ما هدیه داد فقط در حوزه سیاست و صندوق‌های رای خلاصه نمی‌شود و بایستی عمق پیدا کند و در حوزه اجتماعی، فرهنگی و اقتصاد هم مشارکت مردم را باید ببینم. دولت خدمت، دولت حامی در جهت ایجاد بستر و فضای مناسب فرهنگی است. در حوزه فرهنگ توجه به حلقه‌های میانی و دقت در ایجاد سازوکارهای فناوری جدید برای تفریح و شادی برای ما موضوعیت دارد. در دو سال اخیر و دولت سیزدهم مشاهده می‌کنید که شادی‌های میلیونی در تعداد مخلتف رقم می‌خورد.این یک جنس فناوری است که حلقه‌های میانی در کنار یکدیگر قرار می‌گیرند و ما نیز وظیقه حمایت داشتیم و کردیم. در تعلیم و تربیت ما عملاً مجموع زیرساخت‌های خودمان از جمله فرهنگسراها پشت سر مدارس و مساجد قرار دادیم و به آنها خدمت ارائه می‌کنیم و مدارس از ما خدمت می‌گیرند. باید به فرهنگ به عنوان مدار سایر نظامات توجه کرد و تعلیم و تربیت به عنوان پیشران پذیرفت و بر مدار تحولات و جهش‌هایی که برای جامعه رقم می خورد از عناصر فرهنگی استفاده کرد. قالب‌هایی که در قالب فیلم و سریال نمایش‌های خانگی کتاب و کتاب‌خوانی و .... نیاز به یک حمایت جدی دارد. این موضوع پیام را اثرگذار می‌کند و ماندگاری پیام را بیشتر می‌کند. امروز اگر به آثار هنری گذشته نگاه کنید شناسنامه تمام عیار آن دوران را در این آثار هنری و ملی و دینی می‌بینید. به اصحاب هنر باید احترام گذاشت  و همه ظرفیت‌ها را بسیج کرد تا بیشترین همکاری و همیاری مردم را داشته باشیم و دراین مسیر با مشارکت همه گام‌های بلندی را برای آبادانی برداریم.

کاندیداها در آخرین مرحله از مناظره طی 6 دقیقه به جمع بندی مطالب خود پرداختند.

قالیباف گفت:

 معتقد هستم در حوزه فرهنگ یکی از اشکالات ما این است که توجه به نگاه رهبر معظم انقلاب نداریم؛ بدون شک ایشان یک شخصیت بی‌نظیر در عرصه مسائل فرهنگی و هنری در ابعاد مختلف هستند و در دنیا شناخته شده هستند. ایشان  در سال 95 به مدیران فرهنگی توصیه داشتند که هزاران مجموعه خودجوش مردمی که کار فرهنگی میکنند باید روز به روز توسعه یابند و دستگاه های فرهنگی به اینها کمک کنند. ما با این  نگاه حکیمانه رهبر معظم انقلاب در عرصه فرهنگ چه کردیم؟ آیا ما امکانات و پول کم داشتیم یا آن را بد مدیریت کردیم؟ قریب به 90 درصد این پول در دستگاه های فرهنگی برای هزینه جاری خودشان است!. چرا فرصت را به نیروهای خلاق و جوان در حلقه‌های میانی و مراکز مردمی ندهیم؟ مردمی سازی که باید در اقتصاد کنیم ولی نکردیم، در فرهنگ هم باید همینگونه باشد و فرهنگ را مردمی کنیم. حتما یک سازمان نظام فرهنگی مانند نظام پزشکی و نظام مهندسی باید داشته باشیم  تا خود اهالی فرهنگ مدیریت کنند.اثرات فرهنگی مثل داوود خطر و سیاه ساکتی و خواب و بیدار در دوره نیروی انتظامی بنده درست شد و باعث شد که در 70 روز بیش از 80 درصد مردم کمربند ایمنی بستند و این از طریق تولیدات فرهنگی صورت گرفت.

مسعود پزشکیان اظهار داشت:

در دیدگاه اعتقادی ما  فرقی بین زن و مرد در رابطه با کاری که می‌کنند دیده نشده است و اگر هر کدام از اینها باور داشته باشند و عمل درستی انجام دهند  پاداش درستی خواهند گرفت و در نتیجه ما باید کاری کنیم که زنان ما در جایگاهی  قرار بگیرند که بتوانند سازنده حیات طیبه برای جامعه ما باشند.این نوع نگاه یعنی قبول کردن اینکه در جایگاه‌های مختلفی که مردان ما قرار می‌گیرند زنان ما هم می‌توانند قرار گیرند و با این نگاه نوع برخورد ما با دختران و زنان نباید خشن و اجباری باشد. اینکه ما یک ایده‌آلی داریم یک بحث است و اینکه درگیر یک واقعیت هستیم یک بحث دیگر است. ما باید با زبان خوش با زنان و دختران‌مان برخورد کنیم و با رفتار مناسب جایگاه آنها را حفظ کنیم. در رابطه با فضای مجازی ما کسب و کار یک عده‌ای را دچار مشکل کرده‌ایم. اینکه ما باید زیرساخت را بسازیم و اینترنت داخلی داشته باشیم خوب است ولی نباید با محدودیت‌هایی که ایجاد می‌کنیم، کسب و کار مردم را دچار اخلال کنیم.در رابطه با فرهنگ و هنر و سینما باید کار را به کاردان‌ها بسپاریم و دولت باید سیاست‌گذاری کند و کار را به خانه سینما و تئاتر بدهد و خودش صرفاً نظارت کند. چرا باید هنرمندان کشور ما ممنوع الخروج شوند و یک عده‌ای هم از مملکت بیرون بروند. اینکه ما با نگاه امنیتی و به جای اینکه دولت فرهنگی باشد، فرهنگ را دولتی کردیم، موجب شده تا بیشتر جوانان ما نسبت به رفتار ما مشکل دارند.

سعید جلیلی در بخش پایانی مناظره‌ی سوم بیان کرد:

امام راحل 100 روز قبل از ارتحال‌شان در پیام منشور روحانیت فرمودند چه بسا شیوه‌های رایج اداره امور مردم در سال‌های آینده تغییر کند و باید برای آن فکر شود. امام مباحثی که امروزه درباره فناوری‌های مطرح می‌شود را در خشت خام می‌دید. باید سهم‌مان از این فناوری‌ها را روشن کرده و استفاده حداکثری داشته باشیم و اینها برای فرصت است و نه تهدید. چند نفر از ما فیلمی درباره یک قانون قهرمان ملی اندونزی در مبارزه با استعمار انگلیس است؟ چند نفر از ما اسم فیلم درباره قهرمان قرقیزستان را شنیده‌اید؟ این فیلم مانند داستان آتش و باد که سال گذشته پخش شد است. یک جهان فرصت است که مشتاق شنیدن ماست؛ در حوزه تمدنی نوروز، مقاومت و اسلام داریم. زمینه برای ما فراهم است تا تبادلات فرهنگی داشته باشیم. قبل از شهادت آقای رئیسی، فهمی هویدی از من پرسید چرا خود را به ما نمی‌شناسید؟ اگر رئیس‌جمهور یا مدیران فرهگی در مراودات خارجی در کنار بازاریابی برای فناوری‌های سطح بالا و مسائل صنعتی، یک محصول فرهنگی هم ارائه کنند، تولید فرهنگی ما می‌تواند جهان را فتح کند. یک سریال مختارنامه زمینه‌های وحدت فرهنگ ایران و عراق را فراهم کرد؛ زمان حضور داعش در عراق جوانان ایرانی و عراقی ذیل شهید قاسم سلیمانی و ابومهدی مثل مختار و کیان جنگیدند. این فرصت‌ها برای سال‌ها باقی خواهد ماند. خود دولت با اصلاح فرهنگی سیاسی باید کار فرهنگی کند. باید دین را دینی برپا کرد و کار دینی را به شکل دینی با قوت دنبال کرد. برخی اوقات یک دروغ مسئولان ممکن است میلیارد تومان هزینه‌های فرهنگی را از بین ببرد.

قاضی‌زاده هاشمی در بخش پایانی صحبت‌های خود گفت:

خانواده بزرگ ایران تاریخ غنی و شگرفی دارد. ما مردم با یاری هم سختی را گذراندیم، ما یک ملت هستیم و همه با هم ایران را ساختیم. امروز هر جریانی که بخواهد بین ما جدایی بیاندازد خیرخواه ملت نیست. هرکس بخواهد به فرهنگ اصیل ایرانی اسلامی خدشه وارد کند از ما نیست. این هیاهوهای کاذب هرچند پر سر و صدا مشکلی را حل نمی‌کند. علی رغم اینکه دولت شهید رئسی نقاط قوتی داشت اما اهالی فرهنگ انتطار داشتند و ما قول می‌دهیم در ادامه این مسیر در دولت خانواده اهالی فرهنگ بیشتر مورد توجه قرار بگیرند.صندوق حمایت از هنرمندان و فعالان گردشگری و فعالان رسانه را تقویت خواهیم کرد. بودجه صداوسیما به 24 هزار میلیارد تومان رسیده است؛ با این توجه که به سمت تولید محصولات فاخر برود. با ایجاد فرهنگ کارت خانوداه یک کارت اعتباری سالانه به خانواده ایرانی می‌دهیم تا از محصولات فرهنگی و خدمات سفر و ورزش با انتخاب خود استفاده کنند. زیرساخت‌های تفریحی و گردشگری خانواده را با رویکر برخورداری عادلانه زنان از این امکانات توسعه می‌دهیم و یک مرکز توسعه گردشگری جهانی خانواده برای گسترش گردشگری عفیفانه جهانی ایجاد می‌کنیم. نمی‌گذاریم اقتصاد دیجیتال دچار مشکل شود. لایحه جامع رسانه را دنبال می‌کنم و پای اجرای آن می ایستم. من هم به نوبه خودم قول می‌دهم نه از منتقدان خود و خانواده‌ام شکایت کنم و نه مانند برخی آنها را بی شناسنامه و بی‌هویت خطاب کنم. نان برخی در حل نشدن مشکلات است و از بیست سال پیش بیان برخی مشکلات نقل محافل است و وقتی برخی دولت‌ها می خواهند مشکلات را حل کنند سر و صدا می کنند. وقتی دولت دهم موضوع ورود زنان به ورزشگاه را مطرح کرد برخی در مجلس طرح سوال کردند و رئیس جمهور را به مجلس کشدند. اگر امروز می‌بینیم دختران ما با مشکل مواجه‌اند به دلیل آن است که از ریاکاری مسئولان ناراحتند وگرنه عفیف هستند.

علیرضا زاکانی در پایان سخناش در این برنامه خاطرنشان کرد:

 مردم عزیز، بانوان گرامی، دختران خوب و پسران عزیز و مردان و قهرمانان و پیشکسوتان این مرز و بوم. دوستان عزیز اگر به برخی از نکات اشاره نمی‌کردند این آخر برنامه را جور دیگری جمع بندی می‌کردم. بیش از 45 سال از انقلاب اسلامی می‌گذرد در همه ادوار پاسخگوی کارهای خودم هستم و در تمام فراز و نشیب‌های گذشته در طرف درست تاریخ ایستادم. بنده مشهور هستم در حق خواهی، جوری حرکت می‌کنم که مخالفان بعضا پناه می‌‌آورند و حقوق خود را استیفا می‌کنند. آقای پزشکیان از بعضی از افراد در ستاد خود می‌توانند بپرسند و در بعضی از موارد که قرار بود به بعضی اجحاف شوند به سراغ بنده آمدند و حقوق آنها را استیفا کردم درحالی که در جناج بنده نبودند. در مقابل در جناح بنده و دوستان بنده اگر اشکالی پیش آمد معتقد بودم که دو برابر باید با آنها برخورد شود. نکته دوم این است که نسبت به موضوعات امروز کشور برنامه تحول دارم و از بیان آن نیز ابایی ندارم و با صدای رسا بیان می‌کنم و در بین کارشناسان مطرح می‌کنم. بعد از میزگرد اقتصادی یکی از کارشناسان گفتند که این نکات شما کشور را متحول می‌کند. قبل از عملیات خیبر یک فرمانده خوبی داشتیم که نامش "عبدالله نوریان" بود ک در دو کوهه اسم می‌نوشت و ما در تخریب بودیم. ما به حاج عبدالله رجوع کردم و حاج آقا حق‌شناس گفته بودند که این حاج عبدالله مقام کشف الشهود رسیده است. به حاج عبدالله گفتم که اسم من را نیز بنویس گفت چرا به من می‌گویی؟ برو به خدا بگو....‌ مردم به گذشته و برنامه‌های ما دقت کنند اما نهایت امر،‌ انشالله آنچه که خیر و صلاح کشور و آینده کشور را برای زنان و دختران و مردان پسران فراهم می‌کند، انتخاب خواهند کرد.