این منطقه نباید میدان تسویه حساب قدرت‌ها شود
حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در نشست وزرای خارجه قالب ۳+۳ در تهران گفت:
امروز این جا هستیم که سهمی و نقشی در ترویج فضای صلح و همکاری در قفقاز جنوبی و ساختن راههای تقویت همگرایی منطقه ای و شکوفایی آن ایفا کنیم.
به گزارش اسپادانا خبر و به نقل از ایرنا، او گفت:
ما از مذاکرات صلح بین جمهوری آذربایجان و جمهوری ارمنستان حمایت می‌کنیم و شناسایی متقابل تمامیت ارضی توسط دو کشور را گامی سازنده برای رسیدن به توافق صلح ارزیابی می‌کنیم. همین طور اقدام ارمنستان در تصریح به شناسایی قره باغ در ترکیب جمهوری آذربایجان، اعاده حاکمیت آذربایجان بر این منطقه، همچنین تاکید جمهوری آذربایجان بر تامین امنیت و حقوق ساکنان آن را پیشرفت‌هایی مهم در مذاکرات صلح می‌دانیم. در عین حال همه می‌دانیم که صلح پایدار الزاماتی دارد که در غیاب آنها توافق صلح می تواند آسیب پذیر باشد. نخست، احترام متقابل دولت‌ها به حاکمیت ملی، استقلال سیاسی و تمامیت ارضی یکدیگر به ویژه باید از دستورکارها و به‌کارگیری مفاهیمی که متضمن ادعای ارضی علیه دیگری است یا با حاکمیت آن مغایرت دارد اجتناب شود. اینکه جمهوری اسلامی ایران بر مخالفت قطعی با هرگونه تغییر در مرزهای شناخته شده بین المللی یا تغییر در ژئوپولتیک منطقه اصرار می‌ورزد به خاطر تهدیداتی است که این گونه تغییرات می‌تواند متوجه صلح و ثبات و امنیت منطقه کند. معتقدیم راه صلح، راه گفتگو و مذاکره است. استفاده از زور یا تهدید به توسل به زور نمی‌تواند به صلح پایدار بینجامد. همچنین سومین الزام زبان صلح است. زبان صلح زبان احترام، همزیستی و مدارا و بردباری است.
امیرعبداللهیان، الزام چهارم را فضای مذاکره دانست:
مذاکره برای صلح، نیازمند فضایی متوازن و عاری از فشار و اجبار است.
وی صلح را وظیفه دولت‌ها دانست و گفت:
صلح واقعی و پایدار حاصل نمی‌شود مگر زمانی که ملت‌ها به صلح برسند و ملت‌ها به صلح نمی‌رسند مگر آنکه صلح در ذهن و زبان و روح و روان ملت‌ها حاکم باشد. ما از هر ابتکاری که نقشی سازنده در ترویج فضای گفتگو و رسیدن به صلح ایفا کند استقبال می کنیم. معتقدیم نباید قفقاز به صحنه رقابت و میدان زورآزمایی قدرت‌ها تبدیل شود. قفقاز اگر به هر دلیلی یا به هر طریقی به میدان تسویه حساب قدرت‌ها تبدیل شود از صلح و ثبات دور خواهد شد. امنیت منطقه ای را باید در سازوکارهای منطقه ای جستجو کرد. حضور و نفوذ قدرت های بیگانه معمای امنیت در منطقه را پیچیده تر و صلح در منطقه را به تاخیر می‌اندازد. مشارکت کشورهای منطقه برای تسهیل روند توافق صلح بین جمهوری جمهوری ارمنستان و جمهوری آذربایجان در این راستا حائز اهمیت است. سازوکارهای فرا منطقه ای نزدیک سی سال، ملت‌های این منطقه را از صلح و منافع آن محروم کردند. اکنون زمان آن است که دولت‌های منطقه تجربه جدیدی را آغاز و از ظرفیت‌های منطقه ای در راستای تامین منافع مردمان خود استفاده کنند و از مزایای صلح برخوردار شوند. در پرتو صلح و ثبات، زمینه همکاری های اقتصادی فراهم می شود. یکی از حوزه‌های مهم همکاری، حمل و نقل و ارتباطات است. قفقاز کنونی شرایط لازم برای ایجاد شبکه های حمل و نقل جاده ای و ریلی را پیدا کرده است. تحقق کریدورهای حمل و نقل شمال- جنوب و شرق- غرب در چنین فضایی مفهوم پیدا می کند. پیشنهاد ما آن است که نقشه راه جامع حمل و نقلی منطقه مبتنی بر منافع همه کشورهای منطقه تدوین شود و در همین راستا نشست وزرای حمل و نقل هم برگزار شود. جمهوری اسلامی ایران آماده است از این نشست میزبانی کند.
او حوزه دوم را انرژی دانست و گفت:
اتصال شبکه‌های برق کشورهای منطقه و سنکرون سازی آن، همچنین ایجاد شبکه انتقال و تامین انرژی در بین کشورهای منطقه به منظور استفاده از ظرفیت‌های یکدیگر می تواند در دستور کار قرار گیرد. می‌توانیم این الگو را باز هم بسط دهیم و همکاریهای منطقه ای را به سایر حوزه‌ها مثل گمرک و تجارت، کشاورزی، دانش و فناوری، ارتباطات فرهنگی و مراودات مردمی گسترش دهیم و منطقه را به سمت همگرایی بیشتر و ارتقای سطح رفاه، پیشرفت و توسعه و شکوفایی سوق دهیم. در این میان ایجاد سازوکارهایی که مراودات مردمی بین کشورهای منطقه را تسهیل کند، اهمیت ویژه ای در بسط فضای صلح و همگرایی در منطقه دارد.
وی گفت:
ما به نمایندگی از مردمان خود با هدف صلح، همکاری و پیشرفت، امروز دور هم جمع شده ایم. ما وظیفه خطیری نه تنها در قبال نسل های حاضر بلکه در خصوص آینده داریم. با چنین دیدگاهی این نشست برگزار می شود و امیدوارم از نتایج این نشست مردمان منطقه بهره مند شوند.
دومین نشست «۳+۳» وزرای خارجه کشورهای روسیه، ترکیه، آذربایجان و ارمنستان، به میزبانی وزیر امور خارجه ایران، در تهران برگزار شد و به بررسی مسائل منطقه قفقاز جنوبی و تلاش برای گسترش همکاریهای منطقه‌ای (سیاسی، اقتصادی، امنیتی، ترانزیتی، انرژی و ...) پرداختند.
از مهمترین اهداف شکل گیری این گروه منطقه ای، حل مشکلات منطقه با حضور کشورهای منطقه و بدون دخالت کشورهای فرامنطقه‌ای و غربی است و بر این اساس، یکی از محورهای نشست فردا، گفت‌وگوهای صلح بین آذربایجان و ارمنستان خواهد بود.
بیانیه مشترک نشست ۳+۳
توافق بر احترام به مرزهای بین المللی و تمامیت ارضی کشورهای منطقه قفقاز
بندهای بیانیه مشترک دومین نشست ساز و کار منطقه‌ای«۳+۳»:
۱)با عنایت به اهمیت توسعه مناسبات دوستانه بین کشورها بر اساس منافع متقابل و حسن همجواری، در این راستا بر اهمیت حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات بر اساس منشور ملل متحد، احترام به حاکمیت، استقلال سیاسی، تمامیت ارضی، خدشه‌ناپذیری مرزهای شناخته شده بین‌المللی، عدم مداخله در امور داخلی، منع تهدید یا توسل به زور و احترام به حقوق بشر تأکید نمودند.
۲)ضمن بیان دیدگاه‌های خود در خصوص مسائل گوناگون بین‌المللی، مهمترین موضوعات مطرح در منطقه را بررسی نموده و بر اهمیت سازوکارهایی مانند سازوکار مشورتی منطقه‌ای «۳+۳» در فراهم آوردن فرصت‌های گفتگوی سازنده و ایجاد همکاریهای متقابلاً سودمند بین کشورهای منطقه که در این زمینه نقش اصلی را دارند، تأکید کردند.
۳)بر نقش مثبت همکاریهای اقتصادی بر تقویت اعتماد متقابل، بهروزی ملت‌ها و ثبات منطقه، تأکید نمودند.
۴)بر اهمیت همکاریهای فرهنگی، ارتباطات مردمی و اجرای پروژه‌های مشترک در حوزه‌های آموزشی، علمی، گردشگری، فرهنگی و ورزشی مورد تأکید قرار دادند.
۵)در راستای ایجاد صلح پایدار و توسعه اقتصادی منطقه، رایزنی و تعاملات دوجانبه و چندجانبه را تقویت خواهند کرد.
۶)از روندهای جاری عادی‌سازی و توسعه مناسبات بین کلیه کشورهای منطقه استقبال شد.
۷)ضمن ارزیابی مثبت از نتایج این نشست، باز بودن این نشست برای مشارکت برابر گرجستان در آن را مورد تأکید مجدد قرار دادند.
۸)همچنین در مورد وضعیت غزه تبادل نظر نمودند. آنها بر لزوم خاتمه فوری هدف قرار دادن غیرنظامیان بی‌گناه تأکید کردند.
۹)وزرای امور خارجه جمهوری ارمنستان، جمهوری آذربایجان، جمهوری ترکیه و فدراسیون روسیه، بابت میزبانی شایسته و برگزاری موفق این نشست، از وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران قدردانی کردند.
