۹ میلیون نفر از مردم ایران حاشیه نشین هستند
حسن جلیلی، جامعه‌شناس گفت:
حاشیه‌نشینان بیشتر از شهرنشینان در معرض مواجه با آسیب‌های اجتماعی هستند.
به گزارش اسپادانا خبر، او در گفت و گو با آنا اظهار کرد:
دولتمردان و نهادهای متولی در حوزه کاهش آسیب‌های اجتماعی اگر منشور حقوق شهروندی را یک بار مطالعه کرده باشند متوجه خواهند شد که همه مردم ایران باید زندگی شاداب و راحتی داشته باشند و لازمه این کار هم فراهم کردن شرایط لازم برای رسیدن به زندگی راحت است. یکی از راه‌کارهایی که می‌تواند معضل حاشیه‌نشینی را تعدیل دهد رعایت حقوق شهروندی از سوی مسئولان است. درحال حاضر امکاناتی که در شهرها وجود دارد با امکانات و تجهیزات حاشیه شهرها قابل قیاس نیست و اگر مسئولان بتوانند فرصت‌های شغلی با درآمد پایدار را در حاشیه شهرها و مناطقی که بافت فرسوده دارند ایجاد کنند افراد کمتری برای پیدا کردن شغل به شهرها مهاجرت خواهند کرد. یک راه این است که نظارت‌ها و رفتارهای پلیسی را در حاشیه شهرها بیشتر کنیم که تجربه نشان داده که این راه‌کار نتیجه‌بخش نخواهد بود اما راه دومی که اکثر جامعه‌شناسان به آن اعتقاد دارند کم کردن فاصله فرهنگی بین حاشیه‌نشینان و شهرنشینان است به‌طوری که باید کلیه فعالیت‌های فرهنگی که در شهر انجام می‌شود را به حاشیه شهر نیز ببریم. چه اشکالی دارد که در حاشیه شهرها نیز سینما و سالن‌های تئاتر ساخته شود؟ متأسفانه افرادی که در روستاها زندگی می‌کنند به‌دلیل نبود امکانات کافی و البته نبود اعتماد حتی برای خرید اقلام خوراکی ساده نیز به شهر می‌روند و این بدان معنی است که برخی از این روستاها از نظر وضعیت اقتصادی و کسب درآمد در شرایط نامطلوبی قرار دارند. در این صورت است که افراد برای اشتغال و کسب درآمد به کلانشهرها کوچ می‌کنند اما به‌دلیل عدم توانایی در تأمین نیازهای اولیه، گرانی‌های موجود، عدم تأمین مسکن و ناسازگاری فرهنگی به حاشیه شهرها سوق داده می‌شوند.
او با اشاره به زندگی حدود ۹ میلیون نفر از مردم در حاشیه شهرها تصریح کرد:
البته اگر ۱۱ میلیون نفر که در بافتهای فرسوده زندگی می‌کنند را نیز در نظر بگیریم در مجموع ۲۰ میلیون نفر در مکان‌های بی‌کیفیت زندگی می‌کنند. حاشیه‌نشینان برای داشتن زندگی بهتر، امنیت و اشتغال به کلانشهرها مهاجرت می‌کنند اما همان‌طور که گفته شد به ناچار به سمت حاشیه شهرها می‌روند و متأسفانه درحال حاضر کیفیت زندگی در حاشیه شهرها فاجعه‌بار است. در واقع حاشیه‌نشینان به هزاران امید در نقطه‌ای از شهر زندگی می‌کنند اما هرگز نمی‌توانند جذب فضای شهری شوند و این مورد به دلیل عدم توانایی لازم برای هماهنگی با محیط شهری رخ می‌دهد که می‌تواند از مسائل اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نشأت گرفته باشد.
وی با اشاره به وجود آسیب‌های اجتماعی متعدد در حاشیه شهرها و نوجوانانی که در معرض این آسیب‌ها هستند گفت:
برای مثال اعتیاد به مصرف مواد مخدر و توزیع انواع مواد در مناطق حاشیه‌ای بیشتر از شهرهاست و جوانان و نوجوانان به‌دلیل دسترسی آسان به مواد در این مناطق به راحتی به سمت مصرف مواد می‌روند و در واقع کلید بروز سایر آسیب‌های اجتماعی را نیز با اعتیاد به مواد مخدر در خود روشن می‌کنند چراکه اعتیاد سرآغاز بروز دیگر آسیب‌های اجتماعی نیز محسوب می‌شود. از طرفی قاچاقچیان مواد مخدر نیز برای توزیع مواد در شهرها به سراغ حاشیه‌نشینان می‌روند و از آنجا که در این مناطق نظارت کافی وجود ندارد و فضا باز است، احتمال اینکه به اهداف خود برسند بیشتر است و از طرفی از وضعیت مالی نامناسب حاشیه‌نشینان سوء استفاده می‌کنند و با پرداخت مبالغ ناچیزی از آنها می‌خواهند تا مواد مخدر را در شهر توزیع کنند. اعتیاد به مواد مخدر، طلاق و روابط نامشروع در مناطق حاشیه شهر بیشتر از شهرهاست و مسئولان باید توجه بیشتری به این مناطق داشته باشند و شرایط را طوری رقم بزنند که جوانان حاشیه نشین نیز مانند شهرنشینان به آرزوهای خود دست یابند.
