باید تضمین‌های ایران را دریافت کنیم
رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در سفر به ایران و در نشست خبری مشترک با محمد اسلامی، رئیس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران گفت:
دو مسئله مهم هستند و توقعات بسیار بالا است و این توقعات در سطح جهان در خصوص کار مشترک ما وجود دارد. باید شفاف‌سازی کنیم و تضمین‌های ایران را دریافت کنیم.
به گزارش اسپادانا خبر، او ادامه داد:
ما و جمهوری اسلامی ایران كار مشترك داریم و به جلو می‌رويم. مسائلی که ما به همراه ایران باید در خصوص آنها شفافیت سازی کنیم و تضمین هایی که قرار است داده شود و اطمینان هایی بابت برنامه هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران داده شود. بخش دوم در خصوص همکاری‌های فنی و علمی دو طرف است و قرار است رویدادی که به‌صورت سنتی و ملی برگزار شده یک شخصیت بین‌المللی پیدا کند و صحبت کردیم چگونه این رویداد جنبه بین‌المللی پیدا کند.
وی گفت:
ما باید گفت‌وگوهای بسیار عمیق، جدی و نظام‌مند با ایران داشته‌باشیم و برای همین من اینجا هستم. زمان زیادی گذشته و مسائل زیادی در طول یک سال گذشته پیش آمده‌است. خیلی خوشحالم که بعد از مدت طولانی توانستم به اینجا برگردم و این موضوع برایم خیلی رضایت‌بخش است. این یک دیدار مهم است. ما هنوز در حال کار هستیم. همین الآن همچنان ملاقات‌هایی در جریان است. دیدار با معاون رییس جمهور و دیگر مقام‌های دولت امروز انجام می‌شود. جو جاری، جو همکاری، صداقت و مشارکت است. فکر می‌کنم برای من این مهم‌ترین موضوع باشد.
گروسی در پاسخ به این سؤال که براساس قوانین آژانس هرگونه تهدید علیه تاسیسات هسته‌ای هر کشوری تخطی از قوانین بین‌المللی محسوب می‌شود اما شما هیچ‌گاه تهدیدهای اسرائیل علیه تاسیسات ایران را محکوم نکردید گفت:
هرگونه اقدام نظامی علیه تاسیسات هسته‌ای کاملا غیرقانونی است.
او در پاسخ به این سؤال که آیا از سفرتان رضایت دارید؟ گفت:
همیشه از دیدار با اسلامی استقبال می‌کنم و رضایت‌بخش است ولی بحث ما بحث ضرورت است. می‌خواهیم گفت‌وگوی سیستماتیک با ایران داشته باشیم. خوشحالم به ایران بیایم. هنوز کار ما تمام نشده و کار و همکاری با ایران ادامه دارد.
از ایران می‌خواهیم تفاوت بازرسیها از تاسيسات با اسرائيل را درك كند
مديركل آژانس بين المللی انرژی اتمی در پاسخ به سوالی در مقایسه بازرسی ها از ایران و اسرائیل در خصوص عدم دستیابی به سلاح هسته‌ای گفت:
بازرسی‌های آژانس براساس توافقات با کشورهای عضو آژانس است و ایران هم یکی از اعضای آژانس است. از جامعه ایران می‌خواهیم درک کند چون این موارد براساس توافقات ان‌پى‌تى است و اسرائیل جزو ان.پی. تی نیست و توافق دیگری با آنها داریم اما از نظر من همه کشورها باید جزو آژانس باشند.
او در پاسخ به سوالی در مورد درز اخبار و اطلاعات از آژانس در رسانه‌های غربی گفت:
از شنیدن درز اخبار آژانس به بیرون عصبانی و ناامید می شوم و این اتفاقی نیست که از آن راضی باشم. باید مکالمه و گفت و کوی مستقیم داشته باشیم و اجازه انتشار شایعات را ندهیم.
وی در پاسخ به سوالی در مورد فشارها از سوی اسرائیل و برخی کشورها درباره بررسی پرونده هسته ای ایران اظهار داشت:
طبیعی است کشورها از نفوذ خود استفاده ببرند. مهم و ضروری است ایران و آژانس ارتباط مستقیم تر داشته باشند تا کشورهای دیگر اجازه تاثیرگذاری داشته باشند.
مديركل آژانس بين‌المللى انرژى اتمى در پاسخ به سوالی در مورد مذاکرات و تضمین در مورد عدم استفاده از آژانس به عنوان ابزار سیاسی گفت:
مذاکرات احیای برجام در دستور کار است و ادامه خواهد داشت و قرار است به توافق خوبی برسیم که کمک کننده احیای برجام است. ابزار سیاسی شدن آژانس نیز از نظر من حرف مضحکی است. تضمین می دهم آژانس تحت دستورالعمل هیچ کشوری کار نکرده و شفاف اقدام می کنیم. ما از کسی دستور نمی‌گیریم و این گونه صحبت‌ها مضحک است.
محمد اسلامی رییس سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران نیز در کنفرانس خبری مشترک با رافائل گروسی گفت:
سفر با آقای گروسی پیام آور برقراری ارتباطات بین آژانس و ایران است. ما انتظار داریم تعاملات و گزارش های آژانس طوری باشد که اعتماد افرین باشد تا با اطمینان برای حل و فصل مسایل و پرهیز از عواملی که نیت آنها برهم زدن روابط عادی است را ایجاد کنیم و همواره آژانس بتواند وظایف خود در ارتباط با ایران را در چارچوب پادمان پابرجا نگه دارد. در همین چارچوب گفت‌وگوی های مشترک انجام شده و مطمئنم به صورت پایداری مؤثر خواهد بود.
اسلامی گفت:
توافق شد که کنفرانس سی ام بین‌المللی و با مشارکت آژانس سال آینده برگزار شود که کمک به روایتگری ایران می‌کند و آشنایی جهان با مراکز آموزشی و علمی ایران را رقم می زند تا دستاوردها و امکانات ما به سایر کشورها معرفی شود. سهم بانوان ایرانی هسته‌ای در ضیافت شام فوق‌العاده بود و موجب شگفتی برای آقای گروسی و همکارانشان بود که این تعداد فعال هستند و چند تن از همسران شهدای هسته ای که از اساتید هستند و در صحنه ترور هم حضور داشتند مورد توجه قرار گرفتند. دانش هسته ای دانشی است درون زا و ایران همواره آماده بوده و هست که دستاوردهایش را با سایر کشورها به اشتراک بگذارد.
محمد اسلامی گفت:
ایران غنی سازی بالای ۶۰ درصد نداشته و ابهام برطرف شده است. در خصوص سه مکان هم الگویی را توافق کردیم در سال گذشته و همان را دنبال خواهیم کرد. امروز اینجا هستیم تا آنچه را که در چهارچوب پادمان است اجرا کنیم و به آن پایبند باشیم. اجازه نمی‌دهیم که اتفاقی باعث عدم انطباق شود و موجب عدم اعتماد شود
وی گفت:
اگر قطعنامه‌ای صادر شود مراجع ذی‌ربط تصمیم‌گیری خواهند کرد و ما طبق همان تصمیمات عمل خواهیم کرد.
رئیس جمهور اسلامی ایران از آژانس خواست اصل بی‌طرفی را رعایت کند.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهور اسلامی ایران در دیدار «رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره سوابق همکاری گسترده ایران با آژانس، رفت و آمد مقامات این سازمان به کشورمان را حکایت از اراده قوی جمهوری اسلامی ایران برای همکاری سازنده با آژانس دانست.
رئیسی با بیان اینکه ایران بر اساس حسن نیت و وفای به عهد بالاترین سطح همکاری را با آژانس داشته گفت:
انتظار داریم نگاه آژانس انرژی اتمی هم کاملاً حرفه‌ای بوده و قدرت‌های سیاسی که به دنبال اهداف خاص خودشان هستند فعالیت‌های آژانس را تحت‌الشعاع قرار ندهند.
رئیسی با تشریح ضرورت‌های استفاده از دانش هسته‌ای در صنعت، کشاورزی و پزشکی برای رفاه زندگی مردم اظهار داشت:
برخی کشورها و در رأس آنها آمریکا و رژیم صهیونیستی در حالی مسئله هسته‌ای را بهانه‌ای برای فشار بیشتر بر مردم ایران قرار داده‌اند که این رژیم به عضویت آژانس هم در نیامده و بر اساس آئین‌نامه‌های آن عمل نمی‌کند.
او با بیان اینکه آمریکا اولین نقض کننده توافق هسته‌ای بود که از برجام خارج شد افزود:
اروپایی‌ها نیز به تعهدات خود در این توافق عمل نکردند اگر چه ایران به تعهدات خود پایبند بود و این پایبندی بیش از ۱۵ بار در گزارش‌های آژانس مورد تأیید قرار گرفته است.
رئیسی با اشاره به مذاکرات گروسی با مقامات ایرانی در سفر به تهران ابراز امیدواری کرد که آژانس بر اساس رفتار حرفه‌ای و منصفانه و رعایت اصل بی طرفی نسبت به بیان واقعیت فعالیت‌های صلح‌آمیز هسته‌ای ایران و شفاف‌سازی پایبندی کشورمان به قوانین آژانس انرژی اتمی اقدام نماید.
رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی نیز در این دیدار همکاری ایران و آژانس را دیرینه و مثبت خواند و اظهار داشت:
تداوم این روند نیازمند یک همکاری مستمر و سطح بالا به منظور تقویت روابط دوجانبه است.
گروسی با بیان اینکه امروز استفاده از انرژی هسته‌ای برای رفاه مردم اجتناب‌ناپذیر است به گفتگوهای اخیر خود با مقامات ایرانی اشاره کرد و اظهار داشت:
بنده و همکاران ملاقات‌های بسیار سازنده و مثبتی با مقامات ایرانی داشتیم و مطمئن هستم که زمینه‌ساز خوبی برای تعاملات آینده بوده و در نتیجه این سفر همکاری‌ها تقویت خواهد شد.
مدیرکل آژانس انرژی اتمی با بیان اینکه به خوبی مشخص است که چه کسی در وضعیت کنونی برجام مقصر بوده است اظهار داشت:
بدخواهان نمی‌خواهند همکاری‌های دوجانبه ایران و آژانس موفقیت آمیز باشد و بهترین پاسخ به آنها توسعه همکاری‌های دوجانبه است. در گفتگو با مقامات ایرانی اراده آنها برای مذاکرات هسته‌ای و احیای برجام در جهت تأمین منافع مردم ایران را جدی یافتم و مطمئنم اگر اراده سیاسی وجود داشته باشد، بازگشت به برجام امکان‌پذیر است.
ایران به آژانس اجازه می‌دهد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند
در بیانیه مشترک سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین المللی انرژی اتمی آمده است:
مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی آقای رافائل گروسی در تاریخ 3 و 4 مارس 2023 (12 و 13 اسفند 1401) از جمهوری اسلامی ایران بازدید کرد.
او در این سفر با ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری اسلامی ایران و حسین امیر عبداللهیان ، وزیر امور خارجه و محمد اسلامی ، معاون محترم رئیس جمهور و رئیس سازمان انرژی اتمی ایران دیدار و گفت‌وگو کرد.
این نشست‌های سطح بالا به اهمیت برداشتن گام‌هایی به منظور تسهیل همکاری‌های گسترده‌تر جهت تسریع در حل مسائل پادمانی باقی مانده به نحو مقتضی، پرداخت.
دو طرف اعتقاد دارند که چنین تعاملات مثبتی می‌تواند راه را برای توافق‌های گسترده‌تر میان دولت‌های عضو هموار کند.
سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در خصوص موارد زیر به توافق رسیدند:
- تعاملات بین آژانس بین‌المللی انرژی اتمی و ایران با روحیه همکاری و با رعایت کامل صلاحیت‌های آژانس و حقوق و تعهدات جمهوری اسلامی ایران بر اساس موافقتنامه‌های جامع پادمانی صورت خواهد پذیرفت.
- در خصوص مسائل پادمانی باقی‌مانده مربوط به سه مکان، ایران آمادگی خود را برای ادامه همکاری و ارائه اطلاعات و دسترسی بیشتر به منظور رسیدگی به مسائل پادمانی باقی‌مانده اعلام کرد.
- ایران به صورت داوطلبانه به آژانس اجازه می‌دهد تا چنانچه مقتضی باشد فعالیت‌های راستی آزمایی و نظارت بیشتر را اجرا کند. روش اجرای آن طی یک نشست فنی که به زودی در تهران برگزار می‌شود، میان دو طرف مورد توافق قرار خواهد گرفت.
«رافائل گروسی» پس از بازگشت از تهران در فرودگاه وین گفت که با ایران توافق کردیم که اجازه دسترسی به اطلاعات و مکان‌ها به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی داده شود.
وی گفت که نشست‌های فنی با طرف ایرانی به زودی برگزار خواهد شد و برخی از تجهیزات نظارتی در ایران به زودی راه اندازی می‌شوند.
او اضافه کرد:
«سایت فردو به بازرسی بیشتر نیاز دارد و ما شدت بازرسی در آنجا را افزایش خواهیم داد. بازرسیها از سایت فردو 50 درصد افزایش خواهد داشت که پیشرفت بسیار مهمی از نظر شفافیت به شمار می‌آید و تجهیزات نظارتی فعالیت‌های هسته‌ای در تعدادی از اماکن دوباره نصب می‌شود. تلاش خواهیم کرد که در سریع ترین زمان ممکن تحقیقات درباره ذرات هسته‌ای پیدا شده در سایت‌های اعلام نشده انجام شود. چیزی که مهم بوده این است که ما بر روی بازرسیها، دسترسی به افراد و دسترسی به مواد به خصوص توافق کردیم که این یک تغییر است».
گروسی درباره پیدا شدن ذرات اورانیوم 84 درصد غنی شده گفت:
«توجه به این نکته مهم است که هیچ تولید یا انباشتن اورانیوم غنی شده در این سطح وجود نداشته است. این بسیار مهم است و مردم نباید گمراه شوند».
وی افزود:
توافق کردیم تا مجدد فعالیت مانیتورینگ آژانس در سازمان انرژی اتمی ایران راه بیفتد. اگر این توافقات و جزئیات تکنیکی رعایت نشود حصول برجام سخت تر خواهد شد.
گروسی گفت:
سطح جدیدی از روابط آژانس با ایران شروع خواهد شد. وجود مواد کافی برای تهیه بمب هسته‌ای به این معنی نیست که ایران بمب اتم می‌سازد. این برایمان مهم است که به فعالیت هسته ای ایران دسترسی داشته باشیم. به دنبال توافق بودیم و نه قول گرفتن. راه سختی پیش روی ما و ایران است.
این مقام آژانس در پاسخ به سئوالی درباره «اطلاعات ملموس پیرامون تضمین های ایران» هم گفت:
ما نیاز به گفتگو داریم. ما نیاز به برخی دسترسی ها و اطلاعاتی درباره برخی مکان ها داریم. ما می خواهیم درباره ارزیابی هایمان گزارش دهیم. ما درباره نظارت مان بحث کردیم. اگر بخواهم بگویم که مثلا در فلان تاریخ دقیق از مریوان یا تورقوزآباد بازدید می کنیم؛ نه در این ارتباط حرف نزدیم. به صورت کلی درباره نظارت های آژانس حرف زدیم. ما درباره انگیزه و دلایل اقدام (ایران) صحبت نمی کنیم. به یک درک روشن برای حل و فصل مسائل پادمانی رسیدیم.
وی عنوان کرد که آژانس انرژی اتمی توانسته یافته‌های غیرمنتظره‌ای درخصوص حدود غنی‌سازی در ایران به دست آورد:
تلاش کردم تا همه چیز را به مسیر خود بازگردانم. بیانیه مشترک ما به این مسئله رسیدگی می‌کند. آژانس اتمی در تلاش بوده تا شفاف‌سازی‌هایی درخصوص برخی سایت‌ها در ایران دریافت کند.
مدیرکل آژانس اتمی اظهار داشت که گفت‌وگو با رئیس‌جمهور ایران در «جوی کاری و صادقانه» انجام شده است.
گروسی گفت:
ما باید اطمینان حاصل کنیم که توانایی لازم برای بازرسی از سایت‌ها را دراختیار داشته باشیم. آنچه که مهم است این است که بتوانیم حساب هر گرم مواد غنی‌سازی شده را داشته باشیم و این محور تبادل نظرات ما بوده است. ما درخصوص شماری از اقدامات ملموس ازجمله دسترسی به اطلاعات و برخی مکان‌ها به توافق رسیدیم. ما به زودی دیدارهای فنی با ایران خواهیم داشت.
بهروز کمالوندی، سخنگوی سازمان انرژی اتمی جمهوری اسلامی ایران در مورد برخی ادعاها پیرامون اعطای دسترسی به افراد در گفت‌وگوهای ایران و اژانس گفت:
در طول دو روزی که اقای گروسی و هیات همراه در ایران بودند هیچ گاه بحث دسترسی به افراد مطرح نشد و هیچ متنی هم حاکی از این موضوع نوشته نشده است البته حتی اگر چنین درخواستی مطرح می‌شد به طور قطع ما با آن مخالفت میکردیم.
او در مورد نصب دوربین‌های جدید در تاسیسات هسته‌ای نیز تاکید کرد که در مورد نصب دوربین ها صحبت یا توافقی صورت نگرفته است.
وی در مورد ادعای افزایش ۵۰ درصدی بازرسی‌های آژانس از مکان‌های هسته‌ای ایران گفت:
از آنجایی که برای اولین بار در مجتمع فردو غنی سازی ۶۰ درصد آغاز شده بود و بر اساس رویکرد پادمانی بازرسیها باید افزایش پیدا می‌کرد چرا که اصولا با افزایش سطح غنی سازی و یا ورود مواد حساس تر به موسسه میزان بازرسیها با توافق طرفین افزایش پیدا می‌کند بر همین مبنا تعداد بازرسی‌های فردو پیش‌تر ۸ مورر بوده است که با توجه به سطح غنی سازی بالاتر به ۱۱ مورد افزایش پیدا کرده است.
وی در واکنش به بزخی اخبار مبنی بر توافق با آژانس برای دسترسی به سه مکان ادعایی بر اساس میزان درخواست آژانس گفت:
هیچ بحثی در مورد میزان دسترسی بدون محدودیت به سه مکان ادعایی مطرح نشده است و باتوجه به دسترسی قبلی به این مکان‌ها اصولا لزومی به دسترسی بیشتر دیده نمی‌شود و آژانس نیز تا کنون چنین درخواستی نداشته است.
او در مورد دسترسی به نقشه جامعه هسته‌ای کشور گفت:
آنچه مهندس اسلامی در طول مذاکرات یک نسخه از آنرا تحویل طرف مقابل داد، چارچوب برنامه ملی همکاری‌های فنی (سی پی اف) بود که نوع همکاری‌های آژانس و ایران در حوزه‌های کمک‌های فنی و توسعه ای را مشخص می‌کند. این چارچوب، بر اساس برنامه جامع ۲۰ ساله هسته‌ای تهیه شده است.
کمالوندی در پاسخ به سوالی در مورد اینکه آیا این تفاهمات مغایر قانون با راهبردی مجلس شورای اسلامی است گفت:
این تفاهمات صورت گرفته هیچ گونه مغایرتی با قانون راهبردی مجلس نداشته و کاملا در راستای این قانون دنبال خواهد شد.
